English SIGN IN

XVIII. Yüzyıl Osmanlı Toplumunda Hediyeleşmeyi Anlamlandırmak

Aykut Mustak

1 Aralık 2007         
De­ğer­len­dir­me: M. Talha Çiçek
 
Ara­lık ayı­nın ilk haf­ta­sın­da Sa­ban­cı Üni­ver­si­te­si Ta­rih Bö­lü­mü’nde dok­to­ra öğ­ren­ci­si olan Ay­kut Mus­tak’ın Bo­ğa­zi­çi Üni­ver­si­te­si Ta­rih Bö­lü­mü’nde yap­tı­ğı “A Study on The Gift Log, MAD 1279: Ma­king Sen­se of Gift-Gi­ving in The Eigh­te­enth Cen­tury Ot­to­man So­ci­ety [XVII­I. yüz­yıl Os­man­lı Top­lu­mun­da He­di­ye­leş­me­yi An­lam­lan­dır­mak]” isim­li te­zi­ni mü­za­ke­re et­tik.
MAD 1279 nu­ma­ra­lı he­di­ye def­te­rin­den yo­la çı­ka­rak XVII­I. yüz­yıl Os­man­lı top­lu­mun­da he­di­ye­leş­me ol­gu­su­nu in­ce­le­yen Ay­kut Mus­tak, su­nu­mun­da ken­di­si­ni bu ça­lış­ma­yı yap­ma­ya iten ne­den­ler­den bah­set­tik­ten son­ra MAD 1279 nu­ma­ra­lı he­di­ye def­te­ri üze­rin­den te­zi­nin te­mel id­di­ala­rı­na de­ğin­di. Li­te­ra­tür­de bu ko­nu ile il­gi­li ça­lış­ma­la­rın ye­ter­siz­li­ği­ne dik­kat çe­ken Mus­tak, bu ek­sik­li­ğin mu­ka­ye­se­li ve ge­nel hü­küm­le­re va­rı­cı ça­lış­ma­lar yap­ma­yı en­gel­le­di­ği­ni be­lir­tip var­dı­ğı so­nuç­la­rın, in­ce­le­di­ği def­ter bağ­la­mın­da doğ­ru ve ge­çer­li ol­du­ğu­nu vur­gu­la­dı.
Te­mel ama­cı­nın, Os­man­lı Dev­le­ti’nde he­di­ye­leş­me üze­ri­ne oluş­muş ka­nı­la­rı sı­na­mak ol­du­ğu­nu be­lir­ten ya­zar bu amaç­la adı ge­çen he­di­ye def­te­ri ve di­ğer ar­şiv mal­ze­me­le­ri­ne mü­ra­ca­at et­ti­ği­ni ifa­de et­ti. Ay­rı­ca bu he­di­ye def­te­ri üze­rin­den he­di­ye su­nan ki­şi­le­rin top­lum­sal sta­tü­sü, he­di­ye edi­len eş­ya­la­rın ni­te­li­ği ve he­di­ye­le­rin coğ­ra­fi da­ğı­lı­mı hak­kın­da var­dı­ğı so­nuç­la­rı biz­ler­le pay­laş­tı.
Os­man­lı Dev­le­ti’nde­ki ha­yır, hiz­met be­de­li ve ver­gi gi­bi öde­me bi­çim­le­ri ile he­di­ye­leş­me­yi kar­şı­laş­tı­ran Mus­tak, ne­ti­ce­de he­di­ye­leş­me­nin bu öde­me bi­çim­le­rin­den pek de fark­lı bir şey ol­ma­dı­ğı­nı ifa­de ede­rek, he­di­ye­leş­me­nin Os­man­lı top­lu­mun­da bu­gün an­la­dı­ğı­mız­dan çok fark­lı bi­çim­ler­de an­lam­lan­dı­rıl­dı­ğı­nı or­ta­ya koy­du. Bu bağ­lam­da te­zin­de he­di­ye­leş­me­nin ka­nun­lar­da­ki ye­ri, fonk­si­yon­la­rı ve Os­man­lı Dev­le­ti’nin he­di­ye­leş­me kar­şı­sın­da­ki po­li­ti­ka­sı­nı de­ğer­len­di­ren Mus­tak, he­di­ye­leş­me­ye da­ir il­gi çe­ki­ci bil­gi­ler ver­di.
Mus­tak’a gö­re sa­de­ce özel ki­şi­ler ta­ra­fın­dan de­ğil, grup­lar ve top­lu­luk­lar­ca ya da en azın­dan on­la­rın adı­na su­nu­lan he­di­ye­ler, sta­tü fark­la­rı­na da­ir sı­nır çi­zi­ci ve fark­lı ko­num­lar ara­sın­da -o ko­num­la­rı yek­ne­sak­laş­tır­ma­dan- ile­ti­şim sağ­la­yı­cı bir rol üst­le­nir. Bu an­lam­da in­ce­le­nen def­ter­den ha­re­ket­le çe­şit­li amil­le­rin hi­ma­ye ara­cı­sı ve hü­kü­met adı­na edim­ci ola­rak ça­lış­tı­ğı er­ken mo­der­ni­te bü­rok­ra­si­le­rin­de he­di­ye­ler, eri­şim ve ile­ti­şim be­de­li şek­lin­de de­ğer­len­di­ri­le­bi­lir.
Su­nu­mun­da, ay­rı­ca, in­ce­le­di­ği dö­nem­de he­di­ye­leş­me ol­gu­su­nun Os­man­lı ta­ri­hi­nin ge­nel dö­nem­le­ri için­de­ki ye­ri­ne de de­ği­nen Mus­tak, mü­sa­de­re ve ver­gi ge­lir­le­ri­ni ar­tır­mak için mer­ke­zi oto­ri­te ta­ra­fın­dan baş­vu­ru­lan eko­no­mi po­li­ti­ka­sı­nın he­di­ye­leş­me­ye na­sıl yan­sı­dı­ğı üze­rin­de dur­du.

NEWS

ALL NEWS

خيار المحررين

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


تابعنا

الاشتراك في النشرة الإخبارية لدينا لتلقي الأخبار والتحديثات.