KAM YAYINLAR

22- Etkin Yönetim Söyleşileri

9 Mart 2011 Çarşamba

Etkin Yönetim Söyleşileri, 2011, 100 sayfa.

BSV Notlar Serisinin yirmi ikincisi, Küresel Araştırmalar Merkezi tarafından Etkin Yönetim Söyleşileri başlığı ile yayınlandı.
 
ETKİN YÖNETİM SÖYLEŞİLERİ
Nisan 2009 - Haziran 2010
 
Sunum
Melih Bulu
İlhami Fındıkçı
Medaim Yanık
Ömer Bolat
İbrahim Zeyd Gerçik
Yakup Koçal
 
Hazırlayan
Melih Torlak
 
Redaksiyon
Z. Tuba Kor
 
 Sunuş
 
Ül­ke ola­rak “Yö­ne­tim” ko­nu­sun­da bi­lim­sel ve tek­nik açı­dan ba­zı ül­ke­ler­den ge­ri­de bu­lun­du­ğu­muz için mah­kum ol­du­ğu­muz bir li­te­ra­tür var. Bu li­te­ra­tür biz­le­ri, bi­ze hiç de ait ol­ma­yan bir kül­tü­rün ke­li­me­le­ri ile dü­şün­me­ye zor­lu­yor.
Bu min­val­de bi­ze ait bir “Yö­ne­tim Dü­şün­ce­si” ve ”Yö­ne­ti­ci­lik Kül­tü­rü”nün teo­rik ve pra­tik ze­mi­ni­ni in­şa et­me­ye ça­lış­ma­nın gü­zel ve de­ğer­li bir ça­ba, üs­te­lik bi­ze ya­ra­şan bir ça­ba ol­du­ğu­na ina­nı­yo­ruz. Bu ça­ba­nın; bil­gi­nin pay­la­şıl­ma­sı­na, ye­ni­den yo­rum­lan­ma­sı­na ve ye­ni­den üre­til­me­si­ne im­kân sağ­la­ya­ca­ğı gi­bi, bi­zim de söy­le­ne­cek ye­ni şey­ler­le bu­luş­ma­mı­zı, da­ha zen­gin bir an­lam dün­ya­sı ka­zan­ma­mı­zı, ken­di kül­tü­rü­nün se­si­ne sa­hip yö­ne­ti­ci­ler ya da yö­ne­ti­ci aday­la­rı ile bu­luş­ma­mı­zı sağ­la­ma­sı­nı te­men­ni edi­yo­ruz.
2008 yı­lı­nın Şu­bat ayın­da yo­la çı­kar­ken bir id­dia­mız/der­di­miz var­dı: Ta­ri­hî, di­nî, kül­tü­rel ve çağ­daş bir ba­kış açı­sıy­la gü­nü­müz top­lu­mu­na uy­gun bir yö­ne­tim an­la­yı­şı oluş­tur­mak. De­ği­şik coğ­raf­ya­lar­da or­ta­ya çı­kan yö­ne­tim dü­şün­ce­si­ni ve gü­nü­müz mo­dern yö­ne­tim an­la­yı­şı­nı da göz önün­de bu­lun­du­ra­rak ken­di de­ğer al­gı­la­rı­mı­zı yan­sı­tan an­lam­lı bir ça­lış­ma­nın an­cak doğ­ru bir öl­çü ve den­ge­li bir ba­kış açı­sıy­la olu­şa­ca­ğı­na ina­nı­yo­ruz. Bu inan­cı­mı­zı en iyi tem­sil et­ti­ği­ni dü­şün­dü­ğü­müz “te­ra­zi” ke­li­me­si­ni si­te­mi­zin is­mi ve sem­bo­lü ola­rak be­lir­le­dik. Böy­le­ce, www.te­ra­zi.biz si­te­si­ni ha­zır­la­dık. Yö­ne­ti­min ih­ti­yaç du­yu­lan her ala­nın­da te­ra­zi.biz; geç­mi­şin­den bes­le­nen, bil­gi ve pra­tik de­ğe­ri üst dü­zey­de olan ça­lış­ma­la­rı yö­ne­ti­ci­le­re ve yö­ne­ti­ci aday­la­rı­na sun­ma mis­yo­nu­nu üst­len­di.
Bu id­di­a ve mis­yon doğ­rul­tu­sun­da, İb­ra­him Zeyd Ger­çik ve Ha­luk Dort­lu­oğ­lu ön­cü­lü­ğün­de Bi­lim ve Sa­nat Vak­fı, Kü­re­sel Araş­tır­ma­lar Mer­ke­zi’nin bün­ye­sin­de “Yö­ne­tim Dü­şün­ce­si İh­ti­sas Ça­lış­ma­sı” baş­lı­ğı al­tın­da bir oku­ma-tar­tış­ma gru­bu oluş­tu­rul­du ve bu çer­çe­ve­de odak nok­ta­sın­da yö­ne­ti­min yer al­dı­ğı de­ği­şik alan­la­ra ait ta­ri­hî ve çağ­daş te­mel eser­ler oku­nup in­ce­len­me­ye baş­lan­dı.
Ya­pı­lan bu ça­lış­ma­la­ra pa­ra­lel ola­rak, ala­nın­da tec­rü­be­li ki­şi­le­rin bil­gi ve de­ne­yim­le­rin­den is­ti­fa­de et­mek, ki­ta­bî bil­gi­le­ri­mi­zi göz­den ge­çir­mek, so­ru­la­rı­mı­za do­yu­ru­cu ce­vap­lar al­mak ve fark­lı ba­kış açı­la­rı­nı öğ­ren­mek ama­cıy­la be­lir­li pe­ri­yot­lar­da ger­çek­leş­ti­ri­len “Et­kin Yö­ne­tim Söy­le­şi­le­ri”nin ka­lı­cı ol­ma­sı için ay­nı baş­lık al­tın­da eli­niz­de­ki bu ça­lış­ma ha­zır­lan­dı.
İlk me­tin, Doç. Dr. Me­lih Bu­lu ile “Ulus­la­ra­ra­sı Alan­da Tür­ki­ye’nin Re­ka­bet Avan­taj­la­rı” üze­ri­ne ger­çek­leş­ti­ri­len top­lan­tı­nın met­ni­dir. Ko­nuş­ma­sın­da Me­lih Bu­lu; Tür­ki­ye’de mik­ro öl­çek­li ya­pı ve yö­ne­ti­min na­sıl oluş­tu­ğu­nu, mev­cut sü­reç­te yö­ne­ti­min es­nek bir ya­pı­ya dö­nüş­tü­rü­lüp mat­riks or­ga­ni­zas­yon­la­rın or­ta­ya çık­ma­sı­nın so­nuç­la­rı­nı ve iş­let­me­le­rin si­nir sis­te­mi va­zi­fe­si­ni gö­ren ERP (Ku­rum­sal Kay­nak Plan­la­ma­sı) sis­tem­le­ri­nin ya­şat­tı­ğı dö­nü­şüm­le­ri de­ğer­len­di­ri­yor.
İkin­ci ya­zı­da, Dr. İl­ha­mi Fın­dık­çı ile “Hiz­met­kâr Li­der­lik” ki­ta­bı hak­kın­da yap­tı­ğı­mız söy­le­şi yer alı­yor. Fın­dık­çı, ta­ri­hin de­rin­lik­le­rin­den gü­nü­mü­ze uza­nan bir ba­kış açı­sıy­la in­san, li­der­ler ve özel­lik­le li­der­li­ğin hiz­met­kâr­lık yö­nü­nü ele alı­yor. Hiz­met­kâr li­der­lik; fe­da­kâr, ken­di­si­ni baş­ka in­san­la­ra ada­yan, baş­ka­la­rı için kat­ma de­ğer üre­ten, baş­ka­la­rı­nı ya­şa­tan, can­lı can­sız tüm var­lık­lar­la bü­tün­le­şen, gö­nül ve akıl bir­lik­te­li­ği­ne odak­la­nan, her­han­gi bi­ri­nin ege­men­li­ği­ne de­ğil bü­tün­lü­ğe ve ta­mam­la­yı­cı­lı­ğa yö­ne­len ki­şi ola­rak ta­nım­la­nı­yor. Bü­tün bu özel­lik­le­riy­le hiz­met­kâr li­der, ide­al in­sa­nı tem­sil edi­yor. Bu nok­ta­da, gü­nü­müz­de ya­şa­nan in­sa­nî kri­zin te­mel ne­de­ni­nin, do­ğal bir in­san ol­mak­tan ya­ni ide­al bir in­san­dan gi­de­rek uzak­laş­mak­tan kay­nak­lan­dı­ğı unu­tul­ma­ma­lı.
“Zi­hin­sel (IQ) ve duy­gu­sal (EQ) ze­kâ­nın ya­nı­na etik ze­kâ (gön­lü­müz) da ka­tıl­ma­lı” di­yen Fın­dık­çı, gü­nü­müz in­sa­nı­nın IQ ve EQ’su­nun çok ge­liş­ti­ği­ne ama gö­nül ta­ra­fı­nın za­yıf kal­dı­ğı­na vur­gu ya­pı­yor. Top­lum için­de çe­şit­li ça­tış­ma­la­rın yo­ğun ola­rak ya­şan­dı­ğı gü­nü­müz­de, in­san­lı­ğa ken­di­ni ada­mış hiz­met­kâr li­der­le­re hiç ol­ma­dı­ğı ka­dar ih­ti­yaç var. An­cak sı­fır nok­ta­sın­da yer ala­rak hiz­met­kâr li­der olu­na­bi­le­ce­ği­ne vur­gu ya­pan Fın­dık­çı, ka­lı­cı bir li­der ol­mak için gön­lü­mü­zü in­san­la­ra kap­tır­ma­mız ge­rek­ti­ği­ni ifa­de edi­yor. Bu çer­çe­ve­de, Tür­ki­ye’nin kü­re­sel çapta oyun ku­ru­cu ve et­kin ak­tör­ler ara­sın­da yer al­ma­sı, an­cak ken­di öz de­ğer­le­ri­nin (ge­le­nek, kül­tür, inanç, ah­lak vb.) ko­run­ma­sı için ak­tif ça­lış­ma ya­pıl­ma­sıy­la müm­kün ola­cak­tır.
Üçün­cü ya­zı­da, “Dün­ya­nın En Bü­yük Ruh Sağ­lı­ğı Has­ta­ne­le­rin­den Bi­ri­ni Yö­net­mek: Ba­kır­köy Ruh Sağ­lı­ğı ve Si­nir Has­ta­lık­la­rı Has­ta­ne­si Yö­ne­tim De­ne­yi­mi” baş­lı­ğı al­tın­da Prof. Dr. Me­da­im Ya­nık ile ya­pı­lan söy­le­şi yer alı­yor. Kâr odak­lı bir şir­ket­te ana amaç kâ­rı en yük­sek­te tut­mak iken, bir has­ta­ne­de ge­lir-gi­der den­ge­si­ni sağ­la­ma­nın ya­nın­da asıl amaç ka­li­te­yi art­tı­ra­bil­mek­tir. Bu ne­den­le has­ta­ne yö­ne­tim­le­rin­de; yö­ne­tim an­la­yı­şı, ka­li­te, gü­ven, ve­rim­li ve et­kin ça­lış­ma, mo­ti­vas­yon, re­ka­bet ve ekip an­la­yı­şı bü­yük bir önem arz edi­yor. Ba­kır­köy Ruh Sağ­lı­ğı ve Si­nir Has­ta­lık­la­rı Eği­tim ve Araş­tır­ma Has­ta­ne­si’nde baş­he­kim­lik gö­re­vi sü­re­sin­ce Me­da­im Ya­nık’ın ser­gi­le­di­ği yö­ne­tim tar­zı, ça­lış­ma­la­rı ve dün­ya­nın en bü­yük has­ta­ne­si­nin na­sıl yö­ne­til­di­ği ile il­gi­li can­lı bir yö­ne­tim de­ne­yi­mi su­nu­lu­yor.
Dör­dün­cü ya­zı, “Li­der­lik Gö­nül İşi­dir”, Dr. Ömer Bo­lat ile 2009 yı­lı­nın Ey­lül ayın­da Ha­yat Ya­yın­cı­lık’tan çı­kan ki­ta­bı üze­ri­ne ya­pı­lan söy­le­şi­ye ait. Söy­le­şi­de Bo­lat, yir­mi ye­di yıl­lık iş ha­ya­tı ve MÜ­Sİ­AD baş­kan­lı­ğı dö­ne­min­de yur­ti­çi ve yurt­dı­şın­da­ki ge­zi­ler­den edin­di­ği de­ne­yim­le­ri li­der­lik ve yö­ne­tim ko­nu­la­rı ile bü­tün­leş­ti­re­rek su­nu­yor. Li­der­li­ğin bir gö­nül işi ol­du­ğu­nu, gö­nül do­lu­su bir hiz­met aş­kıy­la baş­ka­la­rı­na fay­da­lı ol­mak ve Al­lah’ın rı­za­sı­nı ka­zan­mak için ya­pı­lan ça­lış­ma­la­rın hay­rı­nın ve be­re­ke­ti­nin çok ola­ca­ğı­nı be­lir­ten Bo­lat, Li­der­lik Gö­nül İşi­dir ki­ta­bı­nı ya­zar­ken en bü­yük mo­ti­vas­yon kay­na­ğı­nın “İn­san­la­rın en ha­yır­lı­sı, baş­ka­la­rı­na fay­da­lı olan­dır” an­la­yı­şı ol­du­ğu­nu di­le ge­ti­ri­yor. İk­ti­sat­çı kim­li­ğiy­le Bo­lat, kü­re­sel kri­zin na­sıl or­ta­ya çık­tı­ğı­nı, ne gi­bi so­nuç­lar mey­da­na ge­tir­di­ği­ni ve so­ru­nun çö­zü­mü için ne­ler ya­pıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni de ifa­de edi­yor. Ay­rı­ca ko­nuş­ma­da, si­vil top­lum ku­ru­luş­la­rı­nın (STK) na­sıl yö­ne­til­me­le­ri ge­rek­ti­ği, STK’lar­la iş dün­ya­sı ara­sın­da­ki iliş­ki­le­rin öne­mi ve genç­le­re me­saj­lar da yer alı­yor.
Be­şin­ci ya­zı­da, Mi­mar Si­nan’ı ve ese­ri Sü­ley­ma­ni­ye’yi yö­net­sel ba­kış açı­sıy­la in­ce­le­yip gü­nü­müz yö­ne­ti­ci­le­ri­ne öne­ri­ler sun­ma­sıy­la ala­nın­da bir il­ki ger­çek­leş­ti­ren, Sis­tem Da­nış­man­lık Eği­tim Yö­ne­ti­ci­si İb­ra­him Zeyd Ger­çik ile “Bir Yö­ne­tim Mo­de­li: Si­nan ve Sü­ley­ma­ni­ye” üze­ri­ne ya­pı­lan söy­le­şi yer alı­yor. Ger­çik, 2009 yı­lı­nın Mart ayın­da pi­ya­sa­ya çı­kan Bir Yö­ne­tim Mo­de­li: Mi­mar Si­nan - İn­san Kay­nak­la­rı ve Pro­je Yö­ne­ti­mi ve Bir Yö­ne­tim Mo­de­li: Sü­ley­ma­ni­ye - Yö­ne­tim Psi­ko­lo­ji­si ve Ku­rum Kül­tü­rü ki­tap­la­rı­nın or­ta­ya çı­kı­şı ve sü­reç içe­ri­sin­de ya­şa­dı­ğı de­ne­yim­le­ri pay­la­şı­yor. Şir­ket yö­ne­ti­ci­le­ri­nin bü­yük ço­ğun­lu­ğu­nun ken­di ta­rih­le­ri­ne da­ir bi­ri­kim­le­ri­nin za­yıf ol­du­ğu­nu göz­lem­le­yen Ger­çik, bu­ra­dan ha­re­ket­le, geç­mi­şin di­li­ni, ya­şa­yan bir dil ola­rak bu­gü­ne na­sıl ta­şı­rız dü­şün­ce­si ve ku­rum kül­tü­rü bi­ze ait bir mo­del­le an­la­tı­la­maz mı so­ru­su çer­çe­ve­sin­de Mi­mar Si­nan ve ese­ri Sü­ley­ma­ni­ye üze­ri­ne yo­ğun­laş­tı­ğı­nı ifa­de edi­yor. Söy­le­şi­de, Os­man­lı’nın bil­gi bi­ri­ki­mi­ni bir mo­del üze­rin­den na­sıl oku­ya­bi­li­riz so­ru­su­nun ce­va­bı pay­la­şı­lı­yor.
Al­tın­cı ve son ya­zı­da ise “Yö­ne­ti­min Sa­yı­sal­laş­tı­rıl­ma­sı ve Et­kin Yö­ne­tim” üze­ri­ne Ya­lo­va Be­le­di­ye Baş­ka­nı Ya­kup Bil­gin Ko­çal ile ger­çek­leş­tir­di­ği­miz söy­le­şi yer alı­yor. Söy­le­şi­de Ya­lo­va Be­le­di­ye­si’nde uy­gu­la­nan “yö­ne­ti­min sa­yı­sal­laş­tı­rıl­ma­sı ve et­kin yö­ne­tim” pro­je­si çer­çe­ve­sin­de ka­mu ida­re­si na­sıl et­kin ve ve­rim­li ça­lı­şır so­ru­su­nun ce­va­bı bu­lu­nu­yor. Ta­rih­sel bir pers­pek­tif ile ba­kıl­dı­ğın­da, de­ği­şim­le­ri ya­şa­yan top­lum­lar, za­man­la üre­tim ve eği­tim­le­rin­de de bu sü­re­ci ya­şa­ya­rak de­ği­şim­le­re uy­gun ça­lış­ma pren­si­bi ve sa­at­le­ri oluş­tur­muş­lar­dır. Bu çer­çe­ve­de de­ği­şi­min yo­ğun bir şe­kil­de ya­şan­dı­ğı gü­nü­müz­de, ka­mu ça­lış­ma sa­at­le­ri ve man­tı­ğı­nın de­ği­şe­ce­ği­ni ön­gö­ren Ko­çal, mev­cut me­sa­i man­tı­ğı içe­ri­sin­de ça­lış­ma­yı ve­rim­li kıl­ma­nın şar­tı­nın her ça­lı­şa­nın ba­şı­na bir âmir koy­mak­tan geç­me­di­ği­ne, per­so­ne­lin üret­ti­ği hiz­me­tin sa­yı­sal ve­ri­ler­le gö­rü­le­bil­me­si ge­rek­ti­ği­ne de­ği­ni­yor. Bu açı­dan ba­kıl­dı­ğın­da, ka­mu ça­lı­şan­la­rı­nın yap­tı­ğı işin ta­nım­la­na­rak sa­yı­sal ve­ri­ler­le ta­ki­bi­nin sağ­lan­ma­sı; per­so­ne­lin ve­rim­li ça­lış­ma­sı­nı, so­mut ve ob­jek­tif bi­çim­de bir per­for­mans de­ğer­len­dir­me­nin ya­pıl­ma­sı­nı, ek­sik gö­rü­len ve ih­ti­yaç ge­rek­ti­ren bi­rim­le­re des­tek ve­ril­me­si­ni sağ­la­ya­cak­tır. Bu­nun so­nun­cun­da ise el­de­ki kay­nak­lar et­kin ve ve­rim­li kul­la­nıl­dı­ğı için ide­al yö­ne­ti­me bi­raz da­ha yak­la­şıl­mış ola­cak­tır.
Ko­nuş­ma­la­rı ile biz­le­re kat­kı­da bu­lu­nan Me­lih Bu­lu, İl­ha­mi Fın­dık­çı, Me­da­im Ya­nık, Ömer Bo­lat, İb­ra­him Zeyd Ger­çik ve Ya­kup Bil­gin Ko­çal’a; so­ru ve gö­rüş­le­ri ile söy­le­şi­le­ri­mi­zi zen­gin­leş­ti­ren ka­tı­lım­cı­la­rı­mı­za; mad­di-ma­ne­vi des­te­ği ile her da­im ya­nı­mız­da olan Mu­zaf­fer Şe­nel ve Zeh­ra Di­lek’e; söy­le­şi­le­rin çö­züm­len­me­sin­de bü­yük emek sarf eden Sev­gi Gü­neş’e; ya­yın aşa­ma­sın­da kat­kı­la­rın­dan do­la­yı Z. Tu­ba Kor, Se­vinç Öz­can ve Me­sut Öz­can’a; mo­ti­ve edi­ci ko­nuş­ma­la­rı ile biz­le­ri ni­te­lik­li ça­lış­ma­lar yap­ma­ya sevk eden de­ğer­li Ho­ca­mız Mus­ta­fa Özel’e can-ı gö­nül­den te­şek­kür ede­rim.
 

Melih Torlak

Küresel Araştırmalar Merkezi

 
 

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.