English GİRİŞ YAP

Çin’den Dünyaya Bakış

Haluk Dortluoğlu

3 Nisan 2010
De­ğer­len­dir­me: Melih Torlak
 
BİM Fi­nans­man Di­rek­tö­rü Ha­luk Dort­lu­oğ­lu, Mart ayın­da ger­çek­leş­tir­di­ği 10 gün­lük Çin zi­ya­re­ti­nin ar­dın­dan bu ül­ke­ye iliş­kin iz­le­nim­le­ri­ni ra­kam­sal ve­ri­ler­le de des­tek­le­ye­rek bi­zim­le pay­laş­tı. Çin ta­ri­hi­ne de­ği­ne­rek söy­le­şi­ye baş­la­yan Dort­lu­oğ­lu’nun dik­ka­ti­mi­zi çe­ken söz­le­ri şun­lar­dı:
• Yak­la­şık 1,5 mil­yar nü­fu­sa sa­hip Çin’de 22 ay­rı dil ko­nu­şu­lu­yor ve bu dil­le­ri ko­nu­şan­lar ken­di ara­la­rın­da an­la­şa­mı­yor.
• Bu­dizm inan­cı ge­niş bir kit­le ta­ra­fın­dan sa­hip­le­ni­li­yor.
• Eği­tim ka­li­te­si gi­de­rek ar­tı­yor. Çin­ce önü­müz­de­ki 20 yıl içe­ri­sin­de dün­ya­da önem­li bir ye­re ge­le­cek.
• Çin’de İn­gi­liz­ce ile­ti­şi­me mü­saa­de edi­li­yor. Bu ko­nu­da ka­tı bir mil­li­yet­çi po­li­ti­ka gü­dül­mü­yor.
• Hiç­bir gay­ri­men­kul sa­tıl­mı­yor, 99 yıl­lı­ğı­na dev­let­ten ki­ra­la­nı­yor.
• Dün­ya­nın en kir­li 20 şeh­ri­nin 19’u Çin’de bu­lu­nu­yor.
• Köy­den ken­te gö­çün gi­de­rek art­tı­ğı Çin’de McKin­sey araş­tır­ma­sı­na gö­re, 2025 yı­lın­da hal­kın %80’inin kent­te ya­şa­ya­ca­ğı ön­gö­rü­lü­yor.
• Şe­hir­le­ra­ra­sı nü­fus ha­re­ke­ti sı­nır­lı; bir yer­den baş­ka bir ye­re an­cak hü­kü­me­tin iz­niy­le ge­çi­le­bi­li­yor.
• Pa­sa­port kon­tro­lü son­ra­sın­da po­lis­le­re oy ve­ri­le­bi­len bir ay­gıt bu­lu­nu­yor ki bu, Çin­li­le­rin hiz­met odak­lı bir yak­la­şı­ma ül­ke ola­rak geç­tik­le­ri­nin bir gös­ter­ge­si.
• Çin’de­ki dö­nü­şüm 1977’de Ma­o’nun ölü­müy­le baş­lı­yor, 1990’lar­da mey­ve­si­ni ve­ri­yor.
• Çin­li­ler ser­best pi­ya­sa uy­gu­la­ma­la­rıy­la plan­lı eko­no­mi­yi en­teg­re et­miş gö­rü­nü­yor­lar.
• Yo­ğun alt­ya­pı ya­tı­rım­la­rı­nın ya­pıl­dı­ğı Çin’in Şang­hay şeh­ri, gö­rü­nüm ola­rak New York ve Lon­dra’dan çok fark­lı de­ğil; an­cak halk bu de­ği­şi­me tam an­la­mıy­la adap­te ola­ma­mış.
• Kriz dö­ne­min­de 200 mil­yar do­lar­lık alt­ya­pı ya­tı­rı­mı ya­pı­la­rak kri­zin et­ki­si en aza in­di­ril­me­ye ça­lı­şıl­mış.
• Hız­lı bü­yü­me sü­re­cin­de Çin’de­ki en bü­yük sı­kın­tı, “ka­li­fi­ye ele­man” nok­ta­sın­da ken­di­ni gös­te­ri­yor.
• Çin­li­ler, gay­ri­in­sa­nî şart­lar­da ça­lış­tı­rı­lı­yor; an­cak bu du­rum gi­de­rek de­ği­şi­yor. As­ga­rî üc­re­tin yük­sel­me­siy­le iç pa­zar gi­de­rek bü­yü­yor ve önü­müz­de­ki dö­nem­de Çin iç pa­za­rı­nın hac­mi, ABD iç pa­za­rı­nın hac­mi­ne ula­şa­bi­lir.
• Ya­tı­rım ola­nak­la­rı ve bü­rok­ra­tik iş­lem­ler Tür­ki­ye’ye gö­re da­ha ra­hat.
• Dün­ya­nın bü­tün bü­yük şir­ket­le­ri­nin Çin’de ya­tı­rı­mı bu­lu­nu­yor.
• Tak­lit aşa­ma­sın­da kal­ma­yan Çin­li­ler, AR-GE’ye bü­yük ya­tı­rım ya­pı­yor­lar. 2008’de dün­ya­da en çok pa­tent alan şir­ket, Çin­li bir şir­ket ve ilk 10 için­de ABD şir­ke­ti bu­lun­mu­yor.
• Dün­ya do­muz eti tü­ke­ti­mi­nin %50’si Çin’de ger­çek­le­şi­yor.
• Çin’de gaz­lı içe­cek ve süt-yo­ğurt kül­tü­rü bu­lun­mu­yor. Özel­lik­le süt kül­tü­rü­nün ol­ma­yı­şın­dan do­la­yı Çin­li­ler­de kal­si­yum ek­sik­li­ği ya­şa­nı­yor. Dev­let bu ko­nu­ya el at­mış du­rum­da.
• McKin­sey araş­tır­ma­sı­na gö­re;
- Çin’de 3.000’e ya­kın KFC (Ken­tucky Fri­ed Chic­ken) var ve bu zin­cir bü­tün şe­hir­le­re ya­yıl­mış du­rum­da.
- Çin­li­ler da­ha çok yer­li ürün­le­re gü­ve­ni­yor ve sa­tın alı­yor.
- Çin­li­le­rin %41’i Co­ca Co­la’nın Çin mar­ka­sı ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yor. Bir­çok ulus­la­ra­ra­sı mar­ka­da bu oran çok da­ha yük­sek. Çin’in ka­dim ta­ri­hî bi­ri­ki­miy­le ken­di­si­ni dün­ya­nın mer­ke­zi ola­rak gör­me­si­nin bu du­ru­mu açık­la­ma­da yar­dım­cı ol­du­ğu­nu dü­şü­nen Dort­lu­oğ­lu, böy­le bir al­gı­nın var­lı­ğı­nın ya­ban­cı şir­ket­le­rin de işi­ne gel­di­ği­ne dik­kat çe­ki­yor.

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.