MAM YUVARLAK MASA TOPLANTILARI

Râzî Sonrası Bilgi Teorileri ve Şemseddin es-Semerkandî

Ali Fikri Yavuz

16 Kasım 2024 Cumartesi 15:00 Salon: KIRMIZI SALON

"İslam Felsefesi Konuşmaları" serisinin yedinci oturumunda Ali Fikri Yavuz'un doktora tezini dinleyeceğiz. Yavuz'un tezinin özeti şu şekilde:

"Mâtürîdî kelam düşüncesinin Râzî sonrası seyrini anlamak açısından Şemsüddîn es-Semerkandî (ö. 722/1322) kritik bir konuma sahiptir. Bu çalışmada Semerkandî’nin pek çok konuda İbn Sînâ ve Fahruddîn er-Râzî gibi iki önemli teorisyenin fikriyatını karşılaştırmalı olarak ele alma ve buradan hareketle kendi sentezine ulaşma gayretini bilgi teorisi özelinde ele aldık. İmam Râzî ile özdeşleşen "muhakkikûn" tavrının Semerkandî yorumunu okuma girişimi sunan çalışmamız kelam disiplini açısından bilgi teorisi araştırmalarına Râzî-Semerkandî serüveni özelinde katkı vermeyi amaçlamaktadır. Bu amacını gerçekleştirmek için standart bir epistemoloji incelemesindeki “bilgi-bilen-bilinen” modellemesini kullanan çalışmamız, öncelikle Semerkandî’nin bilgi kavramı ve kendi dönemindeki cari tariflerine yaklaşımı ile bu tariflerin eserlerindeki çoklu kullanımına dikkat çekip, bilginin mahiyetine yönelik fikriyatını elde etme gayretindedir. Akabinde bilen özne olarak nefs kavramından Semerkandî’nin ne anladığı ile filozoflarla kelamcılar arasında cereyan eden nefs tartışmalarında Semerkandî’nin tutumu ve nefsin idrâk süreçlerindeki hususi yorumu incelenmektedir. Son olarak Semerkandî’nin bilgi nesnelerini kelâmî bir perspektifte tahliline yoğunlaşmaktadır. Böylece bilgi teorileri ekseninde Râzî sonrası düşünceyi Mâtürîdî perspektifle buluşturma gayretinde Semerkandî’nin konumu belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışmada Semerkandî’nin pek çok konuda İbn Sînâ ve Fahruddîn er-Râzî gibi iki önemli teorisyenin fikriyatını karşılaştırmalı olarak ele alma ve buradan hareketle kendi sentezine ulaşma gayretini bilgi teorisi özelinde ele aldık. İmam Râzî ile özdeşleşen "muhakkikûn" tavrının Semerkandî yorumunu okuma girişimi sunan çalışmamız kelam disiplini açısından bilgi teorisi araştırmalarına Râzî-Semerkandî serüveni özelinde katkı vermeyi amaçlamaktadır. Bu amacını gerçekleştirmek için standart bir epistemoloji incelemesindeki “bilgi-bilen-bilinen” modellemesini kullanan çalışmamız, öncelikle Semerkandî’nin bilgi kavramı ve kendi dönemindeki cari tariflerine yaklaşımı ile bu tariflerin eserlerindeki çoklu kullanımına dikkat çekip, bilginin mahiyetine yönelik fikriyatını elde etme gayretindedir. Akabinde bilen özne olarak nefs kavramından Semerkandî’nin ne anladığı ile filozoflarla kelamcılar arasında cereyan eden nefs tartışmalarında Semerkandî’nin tutumu ve nefsin idrâk süreçlerindeki hususi yorumu incelenmektedir. Son olarak Semerkandî’nin bilgi nesnelerini kelâmî bir perspektifte tahliline yoğunlaşmaktadır. Böylece bilgi teorileri ekseninde Râzî sonrası düşünceyi Mâtürîdî perspektifle buluşturma gayretinde Semerkandî’nin konumu belirlenmeye çalışılmıştır."

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.