MAM ROUNDTABLE MEETINGS

İbn Sînâcı Mantıkta Modalite

Fatma Karaismail

5 Ekim 2024 Cumartesi 15:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU

"İslam Felsefesi Konuşmaları" serisinin beşinci oturumunda Fatma Karaismail'in doktora tezini dinleyeceğiz. Karaismail'in tezinin özeti şu şekilde:

"İbn Sînâ (ö. 428/1037), hakikî önerme ve beş tümel konuları merkezinde belirginlik kazanan mutlak ve modal önerme anlayışı ile modal önermelerin çeşitleri, çelişki, düz ve ters döndürme, mutlak ve modal kıyaslar gibi konularda kendinden önceki mantıkçılardan büyük oranda ayrılmıştır. İbn Sînâ'nın ortaya koyduğu kendine özgü önerme ve kıyas sistemi İslam mantık çalışmalarının gidişatını baskın bir şekilde belirlemiştir. Fahreddin er-Râzî (ö. 606/1210) de bu konularda İbn Sînâ'yı ve İbn Sînâcı bir mantıkçı olan Sehlân es-Sâvî'yi (ö. ykl. 540/1145) takip etmiş, İbn Sînâ'nın temelini attığı bu sistemi şerh, tashih, yeniden tasnif ve zaman zaman da eleştirilerle büyük oranda tam ve mükemmel bir sistem haline getirmiştir. Bu bakımdan İslam mantığında İbn Sînâ ve Râzî olmak üzere iki dönüm noktası olduğu rahatlıkla söylenebilir. Dolayısıyla bu çalışma başlıca iki soru etrafında kurgulanmıştır. Bu sorulardan ilki, Râzî tarafından büyük oranda hatları belirlenen bu sistemin hangi ihtiyaca binaen meydana geldiğidir. İkinci soru ise önermeler konusu bağlamında Râzî'nin mantıkçılığının mahiyeti ve İbn Sînâ mantığı karşısındaki pozisyonunun tam olarak ne olduğuyla ilgilidir. Bu iki soruya cevap verme amacı taşıyan bu çalışma dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde yüklemli önermenin mahiyeti ve türleri, ikinci bölümde mutlak ve modal yüklemli önermeler, üçüncü bölümde yüklemli önermelerde çelişki, düz döndürme ve ters döndürme, dördüncü ve son bölümde ise şartlı önermeler incelenmektedir. Çalışmanın bütün bölümlerinde problemlerin İbn Sînâ'dan Râzî'ye geçiş sürecinde aldığı yeni biçimler, zaman zaman da Râzî sonrasındaki görünümleri incelenmiş, bu sayede bütünlüklü bir tablo elde edilmeye çalışılmıştır."

خيار المحررين

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


تابعنا

الاشتراك في النشرة الإخبارية لدينا لتلقي الأخبار والتحديثات.