MAM ROUNDTABLE MEETINGS

Fârâbî Açısından Kelâm

Rıza Tevfik Kalyoncu

05 October 2024 13:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU

"İslam Felsefesi Konuşmaları" serisinin dördüncü oturumunda Rıza Tevfik Kalyoncu ile doktora tezini konuşacağız. Kalyoncu'nun  "Felsefenin Temel Problemleri Bağlamında (Bilgi, metafizik, siyaset) Fârâbi'nin Kelâm Eleştirisi" başlıklı tezinin özeti şu şekilde: 

"Bu çalışmada Fârâbî felsefesinin yetkinleşme ve anlam kuramları bağlamında Fârâbî felsefesinde kelâm ilminin konumu ve Fârâbî'nin kelâm ile ilgili yorumları incelenmektedir. Konuyla ilgili yapılan çalışmalarda yetkinleşme ve anlam teorilerinin önemine dikkat çekilmekle birlikte bu konu Fârâbî'nin diğer teorilerini kapsayacak genişlikte ele alınmamaktadır. Bu nedenle çalışmanın birinci ve ikinci bölümlerinde yetkinleşme ve anlam konuları Fârâbî'nin konuyla ilgili bütün eserleri göz önüne alınarak tahlil edilmiştir. Birinci bölümde Fârâbî'nin bilimler tasnifi yetkinleşme teorisi bağlamında gösterilmekte ve Fârâbî'nin kelâm ilmindeki akıl tanıma yönelik eleştirisinin analizi yapılmaktadır. İkinci bölümde ise Fârâbî'nin kelâm ilminin yöntemine dair ve bu ilimde kullanılan öncüllerin yapısıyla ilgili tasvirleri Fârâbî felsefesi dahilinde tartışılmaktadır. Çalışmada Fârâbî'nin değerlendirmelerini felsefî, sözel ve iletişimsel olarak üç anlam katmanında yaptığı Fârâbî'nin ifadelerine dayanılarak açıklanmaktadır. Üçüncü bölümde ise Fârâbî açısından kelâm ilminin neden metafizik olarak görülmediği Fârâbî'nin yetkinleşme ve anlam teorileri bağlamında çözümlenmektedir. Çalışmanın dördüncü bölümünde kelâm ilmi milledeki fonksiyonu bakımından irdelenmekte ve bu ilmin felsefenin bireysel ve toplumsal yetkinleşme idealine katkısı açıklanmaktadır. Buna ek olarak kelâm ve felsefe çatışmasının milledeki lafız ve anlam ilişkisinin doğru kurgulanmaması üzerinden geliştiği ileri sürülmektedir. Dördüncü bölümde Fârâbî'nin kelâm ekollerine dair tasviri onun kendi sistematiği dahilinde irdelenmektedir. Çalışmada fenomenolojik yöntem temel alınmakla birlikte felsefî metinlerin yorumu ile ilgili çalışmalardan, tarihsel ve yapısalcı yöntemlerden de yararlanılmıştır. Tezde ayrıca Fârâbî'nin eserlerinin yetkinleşme ve anlam teorileri dikkate alınarak yeniden tasnif edilmesi önerilmektedir. Fârâbî'nin eserleri kendi bütünlüğünde değerlendirildiğinde onun gerek felsefenin geneli ile ilgili gerekse de mantık ile ilgili olarak bir projeye sahip olduğu görülmektedir. Çalışma bu proje bağlamında kelâm ilminin yerini tespit etmektedir. Sonuç olarak kelâm, Fârâbî'ye göre, felsefenin kendisine dolaylı olarak dahil olur ve felsefî olarak geçerli bir yönteme, felsefî açıdan önem arz eden bir amaca sahiptir."

EDITOR'S CHOICE

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


FOLLOW US

Add your e-mail address here to be informed about our programs (seminars, symposiums, panels, etc.).