MAM ROUNDTABLE MEETINGS

İbnü’l-Arabî’de Hayal

M. Cüneyt Kaya, Sultan Adanır Salihoğlu

Saturday, November 22, 2025 3:30 PM Salon: KIRMIZI SALON

"İbnü’l-Arabî varlıkta, âlemde ve insanda olmak üzere bütüncül ve özgün bir hayal görüşü ortaya koymuştur. Var-yok şeklinde ifade edilen bu hayal görüşü, söz konusu bütün kategorilerde bu anlamını muhafaza eder. A’yân-ı sâbite’nin var-yok hakikatinin yokluktan hiç çıkmadığı ve Varlığın onun üzerinde zuhur ettiği iddiası, hayal de dahil olmak üzere dışta ortaya çıkan varlıkların varoluş tarzını yansıtmaktadır. Dışta var olmak için sürekli olarak varlık tecellisine muhtaç olan bu hakikatler ilahî ilimde bulunmaları açısından var sayılsa da İbnü’l-Arabî’ye göre içinde bulundukları karanlıktan hiç çıkmamış olup varlık nuru ile görünür olmuşlardır. Bu varoluş tarzı açıkladıktan sonra çalışmanın birinci bölümünde Mutlak Hayal’in bir mertebe değil, varlık tarzı olduğu sonucuna varılmıştır. Tezin ikinci bölümünü oluşturan varoluşta bir mertebe olarak hayal âlemi ise insanın uykuda veya ölümden sonra intikal ettiği müstakil bir varlık alanıdır. Bu bölümde hayalin nefsin bir gücü olarak diğer idrak araçlarıyla ilişkisi ortaya konulmuştur. Hayal merkezli bir nefs anlayışına sahip olduğu tespit edilen İbnü’l-Arabî’de tahayyül, şeriat sınırları içerisinde onaylanmış ve sınırları belirlenmiş bir bilgi aracıdır ve bunun yanı sıra hayal, keşfin araçlarından biri olması açısından da oldukça önemli bir idrak aracına dönüşmektedir. Üçüncü bölümde ise hayalin uykudaki formu olan rüyanın hangi mertebede nasıl gerçekleştiği ele alınmış olup, rüyaların yorumlanma biçimine dair örnekler üzerinden bir çerçeve geliştirilmiştir. Bir metafizikçi olarak İbnü’l-Arabî, rüya tâbirini tikelden tümele taşıyarak âlemi tâbir eder. Bu da âlem bir hayaldir önermesinde ifadesini bulur. Böylece bu çalışmada İbnü’l-Arabî’nin hayal düşüncesinin bütün varoluş mertebelerindeki görünümleri ele alınmıştır."
***
1988 Adana doğumlu olan Sultan Adanır Salihoğlu 2012’de Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim bölümünden mezun oldu. 2016 yılında “İlk Dönem Sufilerinde Bir Nefs Terbiye Yöntemi Olarak Açlık” teziyle İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Tasavvuf bölümünde yüksek lisansını tamamladı. 2024 yılında aynı bölümdeki doktora çalışmalarını tamamlayarak “İbnü’l-Arabî’de Bir Varlık Mertebesi ve İdrak Aracı Olarak Hayal” başlıklı teziyle doktora derecesini aldı. Halen İbnü’l-Arabî metafiziği üzerine çalışmalarını sürdürmektedir.  

EDITOR'S CHOICE

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


FOLLOW US

Add your e-mail address here to be informed about our programs (seminars, symposiums, panels, etc.).