English SIGN IN

BİR SEMTE VEFA çıktı

12 Ağustos 2009 Çarşamba

Tarihi İstanbul yarımadasının önemli bir parçası olan Vefa semti, bugün pek çok problemle yüz yüze. Bilim ve Sanat Vakfı Türkiye Araştırmaları Merkezi, hem Vefa semtinin önemine hem de var olan sorunlarına dikkat çekmek ve semtin geleceği ile ilgili önerilerde bulunmak üzere Temmuz 2005’te üç ayrı atölye çalışması başlatmıştı: Vefa Semti Atölyesi, Vefa Semti Fiziki Islah Atölyesi ve Vefa’da Sosyal Hareketlilik ve Değişim Atölyesi. İlk atölyede, Vefa semtinin sınırlarının tayini ve bu sınırların mevcut durumu, semtin geçmişi ve bugünüyle ilgili literatür araştırması, semt ve mahalle tanımları, semt-mahalle tarihi çalışmalarında yöntem ve uygulamalar başlıkları altında çalışmalar yürütüldü, söyleşiler yapıldı. İkinci atölye, Vefa semtinin fiziki yapı envanterinin çıkarılması, öncelikli eserlerin belirlenmesi ve bu eserlerle ilgili uygulama (restorasyon) raporunun hazırlanması çalışmalarını yürüttü. Üçüncü atölyede ise araştırma konusuna ve alana ilişkin yöntemsel-teorik tartışmaların ardından, Vefa’da gündelik hayat, göç ve göçmenlik, Vefa’nın yerleşik sakinleri ve eski Vefa başlıkları çerçevesinde Vefa semti alan araştırması (anket-mülakat) ve rapor hazırlanması çalışmalarında bulunuldu.
 
3-5 Kasım 2006 tarihlerinde ise hem bu atölyelerin sonuçlarını tartışmaya açmak hem de semtle ilişkili kişilerin bilgi ve araştırmalarını ortak bir zeminde buluşturmak için “Vefa Semti: Dünü, Bugünü, Yarını” başlıklı ulusal bir sempozyum düzenlendi. Vefa semtinin tarihi, bugünü ve geleceğine dair 16 oturumun yer aldığı bu sempozyumda, semtle ilgili siyasi, iktisadi, sosyo-kültürel ve mimari konular başta olmak üzere çok çeşitli konularda tebliğler sunuldu. Ayrıca, sempozyum kapsamında “Vefa Semti” ve “Vefa Spor” başlıklı iki belgesel gösterildi, “Hafızalarda Vefa” ve “Bir Semti Çalışmak” başlıklı iki panel düzenlendi ve semtin fotoğraf ve arşiv belgelerinden oluşan bir sergi katılımcıların ilgisine sunuldu.
 
Tüm bu çalışmaların konu edindiği Vefa Semti, kapsadığı alan itibariyle küçük bir bölge. Bu özelliği ile sempozyum, bir taraftan Türkiye’de yapılan sempozyumlar arasında belki de bir ilki gerçekleştirirken, diğer yandan da şehir çalışmalarında tartışılması gereken bir durumu ortaya koymakta: Semt veya mahalle ölçeğinde çalışmalar yapmak şehir çalışmaları için iyi bir analiz ünitesi olabilir mi? Bu sempozyumda sunulmuş tebliğlerden bir kısmının gözden geçirilmiş halini ihtiva eden elinizdeki eser, şehir çalışmalarında mikro ölçekli çalışmalarla makro sorular arasındaki dengenin nasıl sağlanabileceği meselesini de siz değerli okuyucuların tartışmasına açmış oluyor.
 
***
Hem atölyelerin hem de sempozyumun düzenlenmesinde birçok kişinin katkısı oldu. Sempozyum düzenleme kurulu üyeleri olan Ş. Fuat İnci, N. Bilge Özel, Aziz Doğanay, Nicole Nur Kançal-Ferrari,  Akif Demirci, Faruk Deniz, Emrullah Bulut ve Yücel Bulut’un yanısıra Cemil Akgül, Alim Arlı, Betül Çakırca, Nurcihan Duman, Ayşe Zişan Furat, Murat Işık, Samime İnceoğlu, Abdülhamit Kırmızı, Feyza Köse, Salih Pulcu, Mustafa Sürün, Şeyma Şahinoğlu, Dursun Şenocak ve burada zikredemediğimiz birçok isim bu sürecin çeşitli aşamalarında yer aldılar. Emeği geçen herkese müteşekkiriz.
 
Ayrıca, Sayın Mustafa Özel’in şahsında, sempozyuma ev sahipliği yapan Bilim ve Sanat Vakfı’na, sempozyuma katkılarından dolayı Sayın Nevzat Er’in şahsında Eminönü Belediyesi’ne, Sayın Sakin Öner’in şahsında Vefa Lisesi ve Mezunlar Derneği’ne ve Sayın Sadık Vefa’nın şahsında Vefa Bozacısı’na teşekkür ederiz.
 
Sempozyumun yapıldığı Kasım 2006’dan tebliğlerin yayınlanış tarihine kadar geçen sürede kimi tebliğ sahiplerinin görev ve unvanlarında değişiklikler olmuştur; ancak burada yazarlarımız, sempozyum zamanındaki unvanlarıyla tanıtılmıştır.
 
Yine aynı zaman zarfında, bu kitapta da yazıları bulunan iki önemli ismin aramızdan ayrılışına tanıklık ettik: Mehmet Ali Gökaçtı 5 Kasım 2008’de, Turgut Cansever ise 22 Şubat 2009’da vefat etti. Kendilerine Allah’tan rahmet diliyoruz.  
 
Yunus Uğur
Sempozyum Koordinatörü
Bilim ve Sanat Vakfı, Türkiye Araştırmaları  Merkezi
 
 
İÇİNDEKİLER

Önsöz 5
Sunuş 7
BİR SEMTİ ANLAMAK
Vefaiyye’nin Osmanlı Tarihindeki Önemi
Halil İnalcık 15
Bizans’tan Osmanlı’ya Vefa
Semavi Eyice 19
Şeyh Ebu’l-Vefa’nın Osmanlı Yapı Geleneğine Etkisi
Turgut Cansever 31
Terket Beni Artık, Yetişir, Sende Vefa Yok...
Selçuk Mülayim 37
Semtli Olmak, Semti Yaşamak
İlber Ortaylı 41
Semt Çalışmaları: Vefa Semti Örneği
Süha Göney 47
Vefa Semti Üzerine Bir Söyleşi
Uğur Tanyeli 55
SEMT ve KURUCUSU: ŞEYH VEFA
Şeyh Vefa’nın Tarihi ve Tasavvufi Kişiliği
Reşat Öngören 73
Şeyh Vefa’nın Manzum Eserlerinde Bulunmayan
Türkçe Şiirleri
Avni Erdemir 
Yavuz Bayram 89
Şeyh Vefa’nın Farsça Şiirleri
Mustafa Çiçekler 125
Şeyh Vefa’nın Arapça Manzumeleri
Nurettin Ceviz 133
Sinoplu Safayi ve Vasâyâ-yı Şeyh Vefa Adlı Manzumesi
Musa Yıldız 141
Edebi Bir Muhit Olarak Vefa Tekkesi ve
Şeyh Vefa’nın Dost ve Müridleri
Avni Erdemir
Yavuz Bayram 155
Şeyh Vefa’yı Yetiştiren Mürşid: Abdüllatif Kudsi
Abdurrezzak Tek 177
Şeyh Vefa’nın Muhibleri ve Emir Buhari
Mustafa Tatçı 211
VEFA SEMTİNİ KAYNAKLARDAN OKUMAK
Haritalar Üzerinden Bir Semti Okumak
Bekir Cantemir 229
Osmanlı Arşiv Belgelerinde Vefa
Önder Bayır 265
Şuaranın ‘Vefa’sı: Divan Şairinin Kamusal Alanı
Vildan Serdaroğlu 283
Sâmiha Ayverdi’nin Eserlerinde Vefa
Elfine Sibgatullina 291
SEMT VE MİMARİ
Vefa’nın Bizans Devri Topoğrafyası
Murat Sav 299
Vefa Kilise Camii’nde Yeni Gözlem ve Buluntular
Haluk Çetinkaya 309
Molla Gürani Camii’nin Tarihi, Günümüzdeki Durumu ve
Koruma Sorunları
Ozan Öztepe 317
Şeyh Vefa Camii Kalıntı Rölöve ve Rekonstrüksiyon
Çalışması
Hatice Karakaya 329
Vefa Hamamları
Ahmet Yaşar 341
Vefa Semtinin Çeşme ve Sebilleri
Nur Urfalıoğlu 349
Arşiv Kaynaklarında Vefa’nın Çeşme ve Sebilleri
Fatma Şensoy 361
F. Samime İnceoğlu
Ekmekçizade Ahmed Paşa Sebili
Ahmet Vefa Çobanoğlu 405
Mekansal Perspektiften Bir Semt Biyografisi:
Vefa (1453-1775)
Aynur Can                                        421
SEMT VE İNSAN
Değişen Toplumsal Yapısı ile Vefa Semti
Yücel Bulut 455
Vefa’da Kayıp Üç Mahalle: Revani Çelebi,
Sekbanbaşı İbrahim Ağa ve Hoca Teberrük
(Dünü-Bugünü-Yarını)
Baki Çakır 479
II. Meşrutiyet Dönemi İstanbul Belediye Seçimlerinde
Vefa Bölgesi Seçmen Profili
Tarkan Oktay 519
Vefa Semti Hazireleri: Bir Atölye Çalışması
Nicole Nur Kançal-Ferrari 535
Molla Gürani Camii Yanındaki Hazire
Ahmet Sacit Açıkgözoğlu 547
İstanbul Depremlerinin Vefa Semtine Etkileri
Fatma Ürekli 555
Osmanlı Döneminde Vefa Yangınları ve
Semt Topoğrafyasına Etkileri
Kemalettin Kuzucu 565
Vefa Semti Su Kullanıcıları ve Su Hukuku
Fatma Şensoy 589
Dünden Bugüne Vefa Bozacısı
Pınar Bolel Koç 605
Vefa Spor Kulübü
Mehmet Ali Gökaçtı 623
SEMT VE BİLGİ
Vefa’da Doğup Büyümüş Bir Alim: Mehmed Zihni Efendi
Ahmet Turan Arslan 645
Atıf Efendi Vakfiyesi’nin Tanıtımı
Nuran Altuner 663
Atıf Efendi Kütüphanesi’nde Bulunan Akaid-Kelam ve
Mezhepler Tarihi Kitapları
Ramazan Biçer 681
Vefa Şehit Ali Paşa Kütüphanesi ve Osmanlı Mimarlığında Kütüphaneler
Soner Şahin 693
Ekmekçizade Ahmed Paşa Medresesi
Hamit Er 
Ayşe Zişan Furat 717
Vefa Lisesi Eğitim Tarihine Giriş
Sakin Öner 729
Vefa’da Bir Bina, Bir Okul: İmam-Hatip Lisesi
Kadir Turgut 755
SEMT VE İKTİSAT
Tarihimizde Esnaf ve Vefa Esnafı
Ferda (Olbak) Mazak 765
Günümüz Vefa’sında Esnaf ve İşyerleri
Hasan Şenocak 779
 

NEWS

ALL NEWS

EDITOR'S CHOICE

SEMINARS

As the most traditonal activity of BISAV, the courses take place in every fall and spring of a year.

MORE INFO


FOLLOW US

Add your e-mail address here to be informed about our programs (seminars, symposiums, panels, etc.).