20-22 Haziran 2012
Değerlendirme: Kadir Temiz

Küresel Araştırmalar Merkezi olarak bu yıl ilkini düzenlediğimiz KAM Yaz Okulu Programını 20-22 Haziran tarihleri arasında gerçekleştirdik. Amaç ve hedeflerimizden en önemlisi, geçtiğimiz bir sene içinde KAM faaliyetlerine (okuma grupları, atölyeler ve yuvarlak masa toplantılarına) aktif katılım gösteren lisans ve lisansüstü öğrencilere, merkezimizin çalışma alanları arasında bulunan uluslararası ilişkiler, siyaset bilimi, iktisat, işletme ve yönetim ile ilgili pratik ve teorik seminerlerin verilmesi ve bu vesile ile farklı çalışma alanlarındaki katılımcıların ortak bir zeminde buluşarak birbirleriyle kaynaşmalarını sağlamaktı. Üç günlük programın sonunda bu hedefimize ulaşmanın memnuniyetini yaşadık.

KAM Yaz Okulu’nun ilk günkü programını, siyaset bilimi ve uluslararası ilişkiler konularının yer aldığı seminerler eşliğinde gerçekleştirdik. Açılış konuşmalarının ardından İstanbul Şehir Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi M. Akif Kayapınar’ın “Karşılaştırmalı Siyaset Düşüncesi” başlıklı seminerini dinledik. Bir anlamda “Günümüz siyaset düşüncesine tarih ve felsefe geleneğimizden nasıl bakabiliriz?” sorusunun cevabının arandığı bu seminer, yaz okulumuzun hedeflerinden biri ile de doğrudan örtüşüyordu. Bilim ve Sanat Vakfı’nın dört araştırma merkezi arasında çalışma alanları farklı olsa da bir süreklilik vardır. Bu süreklilik bir yandan bilim ve sanat ikilisini birleştirirken, diğer yandan teori ve pratik bütünlüğünü sağlayan bir çalışma yöntemi olarak her zaman gündemde olmuştur. Bu bakış açısını yaz okulunun diğer seminerlerinde de görmek mümkündü.

İkinci seminerimizi de bu teori-pratik bütünlüğünü doğrular şekilde “Diplomasi ve Çatışma Çözümü Yöntemleri” başlığı altında gerçekleştirdik. KAM’ın koordinatörlüğünü yürüten ve yaz okulunun da mimarı olan İstanbul Şehir Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi Talha Köse’nin sunumu, bir yandan çatışmanın doğası ve yöntemi üzerinde düşünmemizin gerekliliğini vurgularken, diğer yandan pratikteki uygulamaları için gerek ve yeter şartları ortaya koydu. Programın öğleden sonraki ilk toplantısı da bu anlamda diplomasinin somut bir gerçeklik alanı olarak uygulandığı bir kurum olan Dışişleri Bakanlığı’nın çalışmaları ve organizasyon yapısı hakkında oldu. Bu çerçevede Dışişleri Bakanlığı İstanbul Temsilcisi Büyükelçi Mehmet Dönmez’in pratiğin içinden bir kişi olarak çalışma yöntemlerini aktardığı toplantının devamında ilk elden tecrübelerini de dinleme fırsatını yakaladık.

“Küresel Siyaset” üst başlıklı bu seminerlerimizi, Bilim ve Sanat Vakfı Genel Koordinatörü Ali Pulcu ile beraber keyifli bir film tartışmasıyla nihayetlendirdik. Başkanın Adamları’nı başka bazı filmlerden sahneler eşliğinde değerlendirmesi sırasında bir yandan Hollywood filmlerinin güncel siyasi sorunlara taraf oluşunu, diğer yandan filmlerin içeriğinin bu güncel tartışmalara olan etkisini tartıştık.

KAM Yaz Okulu’nun ikinci gününün gündemi “İktisat ve Siyaset” idi. İlk semineri veren Bilim ve Sanat Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Mustafa Özel’in iktisat ve edebiyat ile kurduğu ilişki, belirli bir disipline hasredilmiş çalışmaların bir sorunu anlamada ne kadar yetersiz kaldığını göstermiş oldu. “Türkiye’nin İktisat Tarihi” başlıklı ikinci seminerde, Özel’in iktisat ve edebiyat arasında kurduğu ilişkiye benzer tarzda fakat içeriği farklı olarak, bu defa iktisat ve tarih arasındaki ilişki gündemdeydi. İstanbul Şehir Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Coşkun Çakır’ın Türkiye’nin iktisat tarihi literatürünü özetlediği seminerin devamında mevcut iktisadi sisteme alternatif bir arayışın imkânını da tartıştık. T.C. Merkez Bankası İstanbul Şubesine gezi ile devam ettiğimiz programımızda Banka Meclis Üyesi Lokman Gündüz’ün yanı sıra BDDK Başkanlık Müşavirliğinden Hüseyin Al ve İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyesi Şevket Kamil Akar’la Merkez Bankası’nın Osmanlı’dan günümüze kadarki genel tarihini konuştuk. Toplantıda bankanın para politikaları ve Türkiye’nin finansal sorunlarına karşı geliştirdiği çözüm mekanizmaları gibi güncel konuları da tartıştık.

Bilim ve Sanat Vakfı’nda gerçekleştirdiğimiz film tartışmaları bölümünde ise küresel iktisadı derinden etkileyen iki önemli krizi konu alan iki ayrı filmi değerlendirdik. 1940 yapımı olan Gazap Üzümlerifilminde 1929’daki Büyük Buhran’ın toplumsal sonuçlarını anlamaya çalışırken, 2011 yapımı Oyunun Sonufilminde ise 2008 Finansal Krizinde etkili olan önemli bir Amerikan yatırım bankası örneğinde krizin etkilerini analiz ettik. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası Başkanı M. İbrahim Turhan’ın katılımı ile gerçekleştirdiğimiz film tartışmalarında, iki filmin hem tarihi hem de iktisadi anlamda karşılaştırmasını yaparken bugünkü finans sermayesinin yapısını ve muhtemel kriz senaryolarını da değerlendirme imkânı yakaladık.

Üçüncü günü “Yönetim ve İletişim” seminerlerine ayırdık. İstanbul Şehir Üniversitesi Yaşam Boyu Öğretim Merkezi Yönetim Psikolojisi Uzmanı İbrahim Zeyd Gerçik ile gerçekleştirdiğimiz Süleymaniye Külliyesi gezisinde Mimar Sinan ve Süleymaniye’nin zamanın ruhunu nasıl temsil ettiğini etraflıca tartıştık. Günün ikinci konuğu Avea İnsan Kaynakları Direktörü Bahattin Aydın’dan stratejik insan kaynakları yönetimi hakkında doyurucu bir seminer dinledik. Teori ve pratiğin birbiri ile iç içeliğini işletme ve yönetim alanından örneklerle açıklayan Aydın, çalışma hayatındaki tecrübelerini de bizimle paylaştı. Günün son konuğu olan TarafGazetesi Yayın Koordinatörü Yıldıray Oğur ile Türkiye’de medya ve siyaset konulu bir yuvarlak masa toplantısı gerçekleşirdik. Oğur’un ülkemizde gazeteciliğin gelişimini ve tarihini bugüne bağlayan yaklaşımı Türkiye’de gazeteciliğin sorunlarını siyasi ve tarihi süreklilik içinde anlamamız gerektiğini bir kez daha hatırlattı.

Yaz Okulu’nun sonunda katılımcılarla gerçekleştirdiğimiz genel değerlendirmede ilk tecrübemizin artılarını ve eksilerini enine boyuna tartıştık. Bu tartışmalar ışığında KAM Yaz Okulu’nun önümüzdeki yıllarda da düzenli bir şekilde devam etmesi gerektiği üzerinde mutabık kaldık. Programımızı merak edenler, tüm seminerlerin, film tartışmalarının ve yuvarlak masa toplantılarının müstakil değerlendirme yazılarının yer aldığı beşinci KAM e-Bülten’imize http://bisav.org.tr/merkez.aspx?module=yayin&yayintipid=8&menuID=10_6_2&merkezid=6linkinden ulaşabilirler.