English GİRİŞ YAP

II. Meşrutiyet Dönemi Klasik Paradigmaları

Mustafa Gündüz

1 Şubat 2008                
De­ğer­len­dir­me: Süleyman Kaya
 
Tür­ki­ye Araş­tır­ma­la­rı Mer­ke­zi’nin Bir Ki­tap/Bir Ya­zar prog­ra­mı­nın Şu­bat ayın­da­ki ko­nu­ğu Mus­ta­fa Gün­düz’dü. Gün­düz, An­ka­ra Üni­ver­si­te­si Eği­tim Bi­lim­le­ri Ens­ti­tü­sün­de 2005 yı­lın­da dok­to­ra te­zi ola­rak ta­mam­la­yıp II. Meş­ru­ti­yet’in Kla­sik Pa­ra­dig­ma­la­rı: İç­ti­had, Se­bi­lü’r-Re­şad ve Türk Yur­du’nda Top­lum­sal Tez­ler adıy­la ki­tap­laş­tır­dı­ğı ça­lış­ma­sı­nı din­le­yi­ci­le­re sun­du.
Gün­düz, Os­man­lı mo­dern­leş­me­si­nin ir­ti­fa nok­ta­sı ola­rak gör­dü­ğü II. Meş­ru­ti­yet dö­ne­min­de sa­de­ce si­ya­sî alan­da de­ğil, top­lum­sal alan­da da et­ki­li de­ği­şim­le­rin mey­da­na gel­di­ği­ni be­lirt­ti. Gün­düz’e gö­re Tan­zi­mat yıl­la­rın­dan iti­ba­ren oluş­ma­ya baş­la­yan Ba­tı­cı, Türk­çü ve İs­lâm­cı pa­ra­dig­ma­lar en yük­sek dü­zey­le­ri­ne bu dö­nem­de ulaş­mış­lar­dır. O yıl­lar­da bu üç pa­ra­dig­ma­nın söz­cü­lü­ğü­nü ise sı­ra­sıy­la İç­ti­had, Türk Yur­du ve Se­bi­lü’r-Re­şad der­gi­le­ri yap­mış­tır. Der­gi­le­rin fi­kir ba­ba­lı­ğı­nı ya­pan ya­zar­la­rın, mo­dern­leş­me ve top­lum­sal de­ğiş­me­ye kat­kı­la­rı­nı ele alan Gün­düz, bu çer­çe­ve­de dö­ne­min ay­dın­la­rı­nın; top­lum, top­lum­sal de­ğiş­me, eği­tim, dil, dil­de sa­de­leş­me, ka­dın ve ai­le ko­nu­la­rı­nı esas ala­rak ile­ri sür­dük­le­ri fi­kir­le­ri ana­liz et­mek­te­dir.
Üç ay­rı der­gi­de, bu ko­nu­lar üze­ri­ne ya­zan ay­dın­la­rın fi­kir­le­ri ara­sın­da de­tay­lar­da ba­zı fark­lı­lık­lar gö­rül­me­si­ne rağ­men as­lın­da bir­bir­le­ri­ne pa­ra­lel dü­şün­dük­le­ri­ni, ben­zer şey­ler söy­le­dik­le­ri­ni vur­gu­la­yan Gün­düz, ben­zer­lik­le­re ışık tut­mak üze­re yap­tı­ğı tab­lo­lar­dan ör­nek­ler gös­ter­di. Ko­nu­ğun bu hay­li il­ginç id­dia­sı, şüp­he­siz, ay­nı dü­şü­nür­le­rin si­ya­sî fi­kir­le­ri­ne da­ir da­ha ön­ce ya­pı­lan ça­lış­ma­lar­la çe­liş­mek­te­dir. Gün­düz, söz ko­nu­su ça­lış­ma­la­rın so­ru­nu­nu, fik­rî fark­lı­lık­la­rın da­ha faz­la öne çı­kar­tıl­ma­sı ve önem­li öl­çü­de fi­kir ay­rı­lık­la­rı­nın bu­lun­du­ğu­nun ile­ri sü­rül­me­si ola­rak gör­mek­te­dir.
Gün­düz son ola­rak, II. Meş­ru­ti­yet dö­ne­min­de da­ha ön­ce­le­ri söy­le­ne­me­yen, ya­zı­la­ma­yan fi­kir­le­rin ya­zıl­ma­ya, tar­tı­şıl­ma­ya baş­lan­ma­sı­na rağ­men dö­ne­min me­se­le­le­ri­ni çö­ze­cek çok ori­ji­nal, çok et­raf­lı çö­züm öne­ri­le­ri­nin or­ta­ya ko­nu­la­ma­dı­ğı­na da işa­ret et­mek­te­dir.

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.