Enderun Kitabevi

İsmail Özdoğan

14 Kasım 2008     
De­ğer­len­dir­me: Cumhur Ersin Adıgüzel
 
Tür­ki­ye Araş­tır­ma­la­rı bün­ye­sin­de de­ğer­len­di­ri­le­bi­le­cek, Tür­ki­ye üze­ri­ne ya­yın ya­pan der­gi ve ya­yı­nev­le­ri­mi­zi mi­sa­fir et­ti­ği­miz, Tür­ki­ye’ye da­ir ya­yın­cı­lık yap­ma­nın prob­lem­le­ri­ni, bu­gü­nü­nü ve ge­le­ce­ği­ni tar­tış­tı­ğı­mız soh­bet­le­rin al­tın­cı­sın­da, ko­nu­ğu­muz 1960’la­rın son­la­rı­na doğ­ru ku­ru­lan En­de­run Ki­ta­be­vi’nin ku­ru­cu­la­rın­dan İs­ma­il Öz­do­ğan idi.
Öz­do­ğan ko­nuş­ma­sın­da, ge­rek yap­tık­la­rı aka­de­mik ça­lış­ma­lar ve ge­rek­se ye­tiş­tir­dik­le­ri ta­le­be­ler va­sı­ta­sıy­la kül­tü­rü­mü­ze bü­yük kat­kı­lar­da bu­lun­muş ilim adam­la­rı­nın uğ­rak me­kâ­nı ve soh­bet et­tik­le­ri bir ki­ta­be­vi olan En­de­run Ki­ta­be­vi’nin geç­mi­şin­den ve ki­ta­be­vi­nin ku­rul­du­ğu dö­nem­de­ki kül­tür dün­ya­mı­zın ah­va­lin­den bah­set­ti.
En­de­run Ki­ta­be­vi’nin Ma­hir İz baş­kan­lı­ğın­da ve ara­la­rın­da, ço­ğu onun ta­le­be­le­ri olan İs­ma­il Erün­sal, Mus­ta­fa Uzun, Ve­fa Çam­di­bi, Er­tuğ­rul Düz­dağ gi­bi isim­le­rin bu­lun­du­ğu on ki­şi ta­ra­fın­dan ku­rul­du­ğu­nu ifa­de eden Öz­do­ğan, “bir ki­ta­be­vi kur­ma” dü­şün­ce­le­ri­nin, es­ki sa­haf ge­le­ne­ği­ni de­vam et­tir­mek ama­cı­na ma­tuf ol­du­ğu­nu söy­le­di. Öz­do­ğan, bu dü­şün­ce­le­ri­ni “okur-ya­zar tâ­ife­si bir ara­ya gel­sin, otur­sun, bi­len­ler an­lat­sın, bil­me­yen­ler din­le­sin is­te­dik” şek­lin­de di­le ge­tir­di. Öz­do­ğan’dan öğ­ren­di­ği­mi­ze gö­re ki­ta­be­vi­nin is­mi, Er­tuğ­rul Düz­dağ’ın tek­li­fi­dir. Ki­ta­be­vi mü­da­vim­le­ri ara­sın­da ise Zi­yad Ebuz­zi­ya, Ab­dül­ba­ki Göl­pı­nar­lı, Ce­mil Me­riç, Or­han Şa­ik Gök­yay, Sey­fet­tin Öze­ge, Tah­sin Ban­gu­oğ­lu, Ömer Fa­ruk Akün, Meh­med Ça­vu­şoğ­lu gi­bi ta­nın­mış ki­şi­ler bu­lun­mak­ta­dır. Üni­ver­si­te­den (İs­tan­bul Üni­ver­si­te­si) her gün iki üç ki­şi ki­ta­be­vi­ne gel­mek­te ve soh­bet­ler ya­pıl­mak­ta­dır.
Ma­hir İz Ho­ca’dan çok is­ti­fa­de et­tik­le­ri­ni bü­yük bir ka­dir­şi­nas­lık­la an­la­tan Öz­do­ğan, Ma­hir İz’in Eren­köy, Ar­na­vut­köy ve Emir­gan’da de­vam eden soh­bet­le­ri­ni yir­mi yıl bo­yun­ca ta­kip eder. İz, ku­ru­lu­şun­dan son­ra En­de­run Ki­ta­be­vi’nde de bü­yük bir alâ­kay­la ta­kip edi­len çok kıy­met­li soh­bet­ler ve­rir.
En­de­run Ki­ta­be­vi, bir ‘ki­ta­be­vi’ ola­rak ku­rul­ma­sı­na rağ­men, bir sü­re son­ra ki­tap ba­sa­bil­miş­tir. İl­kin Er­tuğ­rul Düz­dağ’ın Şey­hü­lis­lâm Ebus­su­ûd Efen­di Fet­va­la­rı Işı­ğın­da 16. Asır Türk Ha­ya­tı baş­lık­lı ça­lış­ma­sı­nı ya­yın­la­yan ki­ta­be­vi, Os­man­lı Araş­tır­ma­la­rı der­gi­si­ni yıl­da iki kez çı­kar­mak­ta­dır. Lib­rary of Con­gress ve The Bri­tish Lib­rary gi­bi ku­rum­la­rın Tür­ki­ye tem­sil­ci­li­ği­ni ya­pan Öz­do­ğan ay­rı­ca, mü­te­fer­ri­ka ki­tap­la­rın sa­haf­lar ara­sın­da ne den­li mu­te­ber ol­du­ğu­na dik­kat çe­ke­rek yurt­dı­şın­da­ki üni­ver­si­te kü­tüp­ha­ne­le­ri­ne, yaz­ma ve mat­bu çok sa­yı­da de­ğer­li eser gön­der­dik­le­ri­ni ve bu şe­kil­de Har­vard, Chi­ca­go, Sor­bon­ne gi­bi üni­ver­si­te­le­re uzun yıl­lar epey­ce ki­tap sat­tık­la­rı­nı be­lirt­ti.
En­de­run Ki­ta­be­vi’nin ku­rul­du­ğu dö­nem­de­ki ilim iş­ti­ya­kı­nı ve il­me/âli­me ve­ri­len de­ğe­ri gü­nü­müz­de gö­re­me­me­nin hüz­nü­nü duy­du­ğu­nu, kül­tü­rü­mü­zün bi­ze bı­rak­tı­ğı mi­ra­sın kıy­me­ti­nin gü­nü­müz­de la­yı­kıy­la bi­li­ne­me­di­ği­ni bü­yük bir his­si­yat­la di­le ge­ti­ren Öz­do­ğan’a gö­re, “En­de­run çev­re­si” di­ye ifa­de edi­le­bi­le­cek gay­ret­keş in­san­la­rın sa­mi­mi ça­ba­la­rı ar­tık ma­zi­de ka­lan bir ha­tı­ra­dır.

Öz­do­ğan, ki­tap­çı­lık ha­ya­tı bo­yun­ca biz­zat şa­hit ol­du­ğu ve­ya me­şâ­hir­den din­le­di­ği ba­zı ha­di­se­le­ri de din­le­yi­ci­le­re ak­tar­dı. Söz sa­hi­bi, mes­lek içe­ri­sin­de kırk yı­lı, ki­tap­lar ara­sın­da ise ya­rım as­rı aş­kın bir sü­re­yi ge­ri­de bı­ra­kan bir ki­şi olun­ca ki­tap, sa­haf, ki­tap kurt­la­rı hak­kın­da sa­yı­sız ha­tı­ra­ya sa­hip Öz­do­ğan’ın an­lat­tı­ğı ha­di­se­ler bü­yük bir il­giy­le din­len­di.

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.