English GİRİŞ YAP

Osmanlı Taşrasında II. Meşrutiyet

20 Aralık 2008 
De­ğer­len­dir­me: Hatice Çolak Yentürk
 
Os­man­lı taş­ra­sın­da II. Meş­ru­ti­yet, Meş­ru­ti­yet’in ila­nı­nın 100. se­ne-i dev­ri­ye­sin­de Tür­ki­ye Araş­tır­ma­la­rı Mer­ke­zi’nin dü­zen­le­di­ği ve üç otu­rum­da top­lam se­kiz teb­li­ğin su­nul­du­ğu bir sem­poz­yum ile ha­tır­lan­dı.
I. Otu­rum’un Yö­ne­ti­ci­si İs­ma­il Ka­ra, Meş­ru­ti­yet dö­ne­mi taş­ra­sı­na ait ba­sın ko­lek­si­yon­la­rı­nın ye­ter­siz ve mo­nog­ra­fi­le­rin çok az olu­şu se­be­biy­le ko­nu­nun ça­lı­şıl­ma­sı en zor, fa­kat zevk­li ve be­re­ket­li ko­nu­lar­dan bi­ri ol­du­ğu­na işa­ret et­ti­ği gi­riş ko­nuş­ma­sı­nın ar­dın­dan sö­zü, “Jön Türk­le­rin Taş­ra­ya Yö­ne­lik Pro­pa­gan­da­la­rı” baş­lık­lı su­nu­muy­la Enes Ka­bak­çı’ya bı­rak­tı. Ka­bak­çı’ya gö­re Jön Türk­lük her ne ka­dar he­te­ro­jen ve ge­nel bir ya­pı­lan­may­sa da, İt­ti­hat ve Te­rak­ki’nin ku­ru­cu nes­li­nin on­da do­ku­zu taş­ra kö­ken­li idi, an­cak dü­şün­sel ola­rak mer­kez­de ka­lan bu nes­lin he­men hiç­bir ta­le­bi taş­ra­ya iliş­kin de­ğil­di. Taş­ra­da bu­lu­nan her vi­la­ye­tin ken­di özel şart­la­rı­na gö­re ör­güt­len­me­si ge­rek­ti­ği­ni sa­vu­nan İt­ti­hat ve Te­rak­ki Ce­mi­ye­ti, bu an­lam­da taş­ra­ya yö­ne­lik ge­nel bir pro­pa­gan­da yü­rüt­mü­yor­du. Taş­ra­da teş­ki­lat­lan­ma, sem­pa­ti­zan ola­rak Jön Türk neş­ri­ya­tı­nı ta­kip eden ve za­man­la ak­ti­vist­le­şen ki­şi­ler­ce oluş­tu­ru­lu­yor ve taş­ray­la il­gi­li bil­gi­le­re de bu okur­lar ara­cı­lı­ğıy­la ula­şı­lı­yor­du. Bu­nun­la be­ra­ber Os­man­lı top­rak­la­rı içe­ri­sin­de 1907’ye ka­dar şu­be açıl(a)ma­mış, taş­ra ile ir­ti­bat­lar da­ha zi­ya­de taş­ra­ya sı­nır teş­kil et­ti­ği söy­le­ne­bi­le­cek Gi­rit, Ka­zan­lık, Kı­rım, Vi­din, Kan­di­ye gi­bi ge­çiş böl­ge­le­ri üze­rin­den sağ­lan­mış­tır ki ‘dâ­hil’de­ki şu­be­le­rin az­lı­ğı­na oran­la bu tür sı­nır böl­ge­le­rin­de­ki 10’dan faz­la şu­be de bu­nun bir gös­ter­ge­si­dir. Ana­do­lu’ya yö­ne­lik pro­pa­gan­da ve teş­ki­lat­lan­ma fa­ali­yet­le­ri, İz­mir’le te­mas­la­rın art­ma­sı (1907), İs­tan­bul Şu­be­si­nin ak­tif ola­rak fa­ali­ye­te geç­me­si ve 1906’da Se­la­nik’te­ki Os­man­lı Hür­ri­yet Ce­mi­ye­ti ve Pa­ris’te­ki Os­man­lı Te­rak­ki ve İt­ti­hat Ce­mi­yet­le­ri­nin bir­leş­me­sin­den son­ra sü­rat ka­zan­mış­tır ve ol­duk­ça hız­lı bir şe­kil­de meş­ru­ti­yet­çi fi­kir­ler bu böl­ge­le­re in­ti­kal edip kar­şı­lık bul­muş­tur.
(Makalenin tamamını okumak için "indir"e tıklayınız.)

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.