English GİRİŞ YAP

Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslâm

İsmail Kara

14 Aralık 2009
De­ğer­len­dir­me: Şeyma Kömürcüoğlu
 
Prof. Dr. İs­ma­il Ka­ra, Tür­ki­ye’nin me­se­le­le­ri­ni Cum­hu­ri­yet Tür­ki­ye­si’nde Bir Me­se­le Ola­rak İs­lâm isim­li ki­ta­bı çer­çe­ve­sin­de de­ğer­len­dir­di. Bu me­se­le­le­rin, İs­lâm ile ir­ti­ba­tı göz ar­dı edi­le­rek sağ­lık­lı bir de­ğer­len­dir­me­ye ta­bi tu­tul­ma­sı­nın müm­kün ol­ma­dı­ğı­nı be­lir­ten Ka­ra’ya gö­re, İs­lâm’la il­gi­si bu­lun­ma­yan hiç­bir me­se­le mev­cut de­ğil­dir. “Tür­ki­ye’nin me­se­le­si ola­rak İs­lâm” şek­lin­de de ta­rif ede­bi­le­ce­ği­miz bu hu­sus söz­ko­nu­su me­se­le­le­rin ele alın­ma­sın­da te­mel sâ­ik­tir. An­cak Tür­ki­ye’de, uzun za­man­dır, ha­ya­tî ol­ma­yan me­se­le­le­rin tar­tı­şıl­ma­sı âdet hâ­li­ne gel­di­ği için asıl me­se­le tar­tı­şıl­ma­mak­ta­dır. Ak­si­ne bu­gün tar­tı­şı­lan me­se­le­ler asıl me­se­le­le­rin üze­ri­ni ört­me­ye yö­ne­lik­tir.
Öte ta­raf­tan, Tür­ki­ye’de İs­lâm me­se­le­si 60’lar­dan son­ra bir gru­bun me­se­le­si ol­ma­ya doğ­ru itil­miş ve ma­ale­sef bü­tün Türk po­li­ti­ka­cı­la­rı(na), Türk üni­ver­si­te­le­ri(ne), bi­lim adam­la­rı(na) ta­ra­fın­dan bu be­nim­sen­miş/be­nim­se­til­miş­tir. 60’la­rın son­la­rı­na doğ­ru MSP’nin de et­ki­siy­le bir gru­bun me­se­le­si­dir ar­tık İs­lâm. Do­la­yı­sıy­la, Tür­ki­ye’nin me­se­le­le­ri­ni ko­nuş­mak için ilk ya­pıl­ma­sı ge­re­ken şey İs­lâm me­se­le­si­ni bü­tün Tür­ki­ye’nin me­se­le­si hâ­li­ne ge­tir­mek­tir.
Ko­nuş­ma­sın­da Tür­ki­ye’de yıl­lar­dır ya­şa­nan de­ği­şim ve ge­li­nen nok­ta­ya da de­ği­nen Ka­ra, Ömer Na­su­hi Bil­men’in Hu­kuk-ı İs­lâ­miy­ye Ka­mu­su’nun ilk bas­kı­sı­nın İs­tan­bul Hu­kuk Fa­kül­te­si ta­ra­fın­dan ya­pıl­dı­ğı­na dik­kat çe­ki­yor. An­cak bu­gün gel­di­ği­miz nok­ta­da bu ki­ta­bın Di­ya­net ta­ra­fın­dan ba­sıl­ma­sı da­hi müm­kün de­ğil­dir. İz­mir­li İs­ma­il Hak­kı ve­fat et­ti­ğin­de Cum­hu­ri­yet ga­ze­te­sin­de ko­nuy­la il­gi­li kay­da de­ğer ya­zı­lar çık­mış­tı, an­cak “bu­gün ol­sa Cum­hu­ri­yet’te bu bir ha­ber ko­nu­su olur muy­du?” so­ru­suy­la me­se­le­nin ne ka­dar de­ği­şim ge­çir­di­ği­ne dik­kat çe­ken Ka­ra’ya gö­re bu de­ği­şi­mi an­lat­maz­sak Tür­ki­ye’de gay­ri­müs­lim­le­rin de ga­ran­ti­si olan İs­lâm me­se­le­si­ni ge­ve­ze­lik yap­mak­tan öte­ye gö­tü­re­me­yiz.
Türk­le­rin Ana­do­lu’da­ki ta­rih­le­ri­nin İs­lâm’la iliş­kisi­ne de­ği­nen Ka­ra’nın üze­rin­de dur­du­ğu bir di­ğer hu­sus da Tür­ki­ye’de eği­tim al­mış in­san­la­rın din al­gı­la­rı ile eği­tim ka­de­me­le­rin­den geç­me­miş hal­kın din al­gı­la­rın­da­ki fark­tır. Zi­ra Türk hal­kı­nın ka­fa­sın­da din-dev­let ay­rı­mı yok­tur. Bu ay­rı­mı mo­dern eği­tim ka­de­me­le­rin­den geç­miş in­san­lar­da gö­rü­rüz an­cak. Di­ğer ta­raf­tan Tür­ki­ye’de pek çok me­se­le­de ol­du­ğu gi­bi din me­se­le­si de pa­ra­doks­lar­la yü­rür. Bu­nu bir avan­taj ola­rak gö­re­bi­le­ce­ği­mi­zi ifa­de eden Ka­ra’ya gö­re, Tür­ki­ye’de ih­ti­lal­le­rin te­tik­le­me­siy­le İs­lâ­mî ha­re­ket­ler yük­sel­dik­çe Cum­hu­ri­yet ide­olo­ji­si­nin din an­la­yı­şı/po­li­ti­ka­la­rı da­ha faz­la yer­le­şi­yor. Di­ya­net İş­le­ri Baş­kan­lı­ğı’nın ya­pı­sı Cum­hu­ri­yet’in din an­la­yı­şı­nın yer­leş­me­si­ne bir ör­nek­tir.

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.