Bakırköy Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Yönetim Deneyimi

Medaim Yanık

2 Ocak 2010
De­ğer­len­dir­me: Neslihan Sözeri
 
Kâr odak­lı bir şir­ket­te ana amaç kâ­rı mak­si­mi­ze et­mek iken, bir has­ta­ne­de ge­lir ve gi­der den­ge­si­ni sağ­la­ma­nın ya­nın­da asıl amaç ka­li­te­yi art­tı­ra­bil­mek­tir. Bu ne­den­le, has­ta­ne yö­ne­tim­le­rin­de; yö­ne­tim an­la­yı­şı, ka­li­te, gü­ven, ve­rim­li ve et­kin ça­lış­ma, mo­ti­vas­yon, re­ka­bet, ekip an­la­yı­şı bü­yük önem ar­zet­mek­te­dir. Doç. Dr. Me­da­im Ya­nık ile Ba­kır­köy Ruh ve Si­nir Has­ta­lık­la­rı Has­ta­ne­si’nde baş­he­kim­lik gö­re­vi sü­re­sin­ce ser­gi­le­di­ği yö­ne­tim tar­zı, han­gi ça­lış­ma­la­rı yap­tı­ğı ve bir ruh sağlığı has­ta­ne­si­ni na­sıl yö­net­ti­ği üze­ri­ne söy­le­şi yap­tık. Ken­di de­yi­mi ile can­lı bir yö­ne­tim de­ne­yi­mi­ni biz­ler­le pay­la­şan Ya­nık, yö­ne­ti­me ve yö­ne­ti­ci­li­ğe da­ir önem­li nok­ta­la­ra te­mas et­ti.
Gö­re­ve gel­di­ği ilk gün­den iti­ba­ren doğ­ru so­ru­la­rı sor­ma­nın ge­rek­li ol­du­ğu­nu dü­şü­nen Ya­nık, ön­ce­lik­le ken­di­si­ni ve has­ta­ne­nin du­ru­mu­nu ana­liz ede­rek ça­lış­ma­la­rı­na baş­lar. Zi­ra ken­di­si bir bi­lim in­sa­nı­dır ve bir has­ta­ne­yi yö­ne­te­bil­mek için or­ta­mı ve şart­la­rı iyi bil­me­si ge­rek­mek­te­dir. Bu ne­den­le ken­di­si­ne, “Yö­ne­tim ne­dir? Ba­kır­köy Has­ta­ne­si ne­dir?” gi­bi baş­lan­gıç so­ru­la­rı so­rar ve on gün bo­yun­ca so­ru­la­rı­nı ce­vap­la­ma­ya ça­lı­şır. Bu on gü­nün so­nun­da Ya­nık’ın elin­de ken­di yaz­dı­ğı iki yüz say­fa­lık bir not oluş­muş­tur. Baş­he­kim­lik gö­re­vi­ni hak­kıy­la ya­pıp ya­pa­ma­ya­ca­ğı, yet­kin­lik ve Ba­kır­köy Has­ta­ne­si’nin du­ru­mu üze­ri­ne yap­tı­ğı ana­liz so­nu­cu bu işi ya­pa­bi­le­ce­ği­ne ka­rar ve­rir ve kol­la­rı sı­var.
Ba­kır­köy Ruh ve Si­nir Has­ta­lık­la­rı Has­ta­ne­si 800 dö­nüm ara­zi üzerinde kurulu olup yak­la­şık 1900 ça­lı­şan­dan oluş­mak­ta ve Tür­ki­ye’nin en çok bi­li­nen has­ta­ne­si özel­li­ği­ni ta­şı­mak­ta­dır. Böy­le bü­yük bir has­ta­ne­yi yö­net­mek için ge­re­ken SWOT ana­li­zi (Strength, We­ak­ness, Op­por­tu­nity, Thre­at/Güç­lü ve Za­yıf Yön­ler, Fır­sat­lar, Teh­dit­ler) tam da Ya­nık’ın gö­re­ve gel­di­ği za­ma­na denk ge­len “Av­ru­pa İn­san Hak­la­rı İş­ken­ce ve Kö­tü Mu­ame­le­yi Ön­le­me Ko­mis­yo­nu”nun has­ta­ne­yi de­ğer­le­mek is­te­me­si ile ya­pı­lır. Ül­ke dı­şın­dan ge­len bir ku­ru­mun has­ta­ne­yi ge­zip ra­por ya­za­cak ol­ma­sı ba­zı ça­lı­şan­la­rı ra­hat­sız eder. Fa­kat has­ta­ne­nin güç­lü ve za­yıf yön­le­ri­ni bir ra­por ha­lin­de su­na­cak bu ça­lış­ma­nın bir fır­sat ol­du­ğu­nu dü­şü­nen Ya­nık, tüm ça­lı­şan­la­rın, araş­tır­ma sü­re­sin­ce bu ko­mis­yo­na yar­dım­cı ol­ma­sı­nı is­ter. Tüm has­ta­ne­yi ko­mis­yo­na açar.
Ko­mis­yon ra­po­ru so­nu­cun­da şun­lar or­ta­ya çı­kar: Mad­di ko­şul­lar, ser­vis­ler ol­duk­ça te­miz ama or­tam çok sı­kı­cı. Çün­kü has­ta­ne yö­ne­ti­mi, bi­ri ken­di­ne za­rar ve­rir kay­gı­sıy­la uzun ko­ri­dor­la­ra sa­hip bu has­ta­ne­nin du­var­la­rı­nı boş bı­ra­kır. Bu da has­ta­la­rın psi­ko­lo­ji­si­ni kö­tü yön­de et­ki­le­mek­te­dir. Gü­ven­lik ile kon­for den­ge­si­nin iyi ayar­lan­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni di­le ge­ti­ren Ya­nık, bu prob­le­me gü­ven­li­ği ze­de­le­me­ye­cek şe­kil­de ko­ri­dor­la­ra çe­şit­li tab­lo­lar asa­rak çö­züm ge­ti­rir. Böy­le­ce uzun ko­ri­dor­la­ra renk­li­lik ge­lir.
Ra­po­run di­ğer bir so­nu­cu ise; ça­lı­şan­la­rın tü­ken­me nok­ta­sın­da ol­duk­la­rı ve iş yü­kü­nün çok ağır ol­du­ğu idi. Ya­nık, bu ko­nu­da ken­di göz­lem­le­ri­ne da­ya­na­rak ob­jek­tif bir de­ğer­len­dir­me ya­pı­yor ve şun­la­rı söy­lü­yor: “Oy­sa öy­le de­ğil­di. Ça­lı­şan­la­rın üç­te bi­ri sü­per ça­lı­şı­yor­du, üç­te bi­ri ara sı­ra ça­lı­şı­yor­du, ka­la­nı ise iş­ten ka­çı­yor­du.” Bir yö­ne­ti­cin bu de­ğer­len­dir­me­yi ya­pa­bil­me­si, ça­lış­tı­ğı in­san­la­rı ve yö­ne­ti­mi al­tın­da­ki­le­ri ta­nı­ma­sı her yö­ne­ti­ci­nin ol­maz­sa ol­ma­zı­dır. Böy­le­ce prob­lem­ler ve fır­sat­lar da­ha iyi gö­rü­le­bi­le­cek­tir.
Ko­mis­yo­nun ver­di­ği ra­po­ra gö­re; has­ta­ne­de gü­ven ve uz­man ek­sik­li­ği, has­ta­la­rın bah­çe­ye çı­ka­rıl­ma­ma­sı gi­bi so­run­lar mev­cut­tu. So­run­la­rı gö­ren Ya­nık, yö­ne­ti­min tam bir bi­lim ol­du­ğu­nu dü­şü­nür ve bu­nun için yö­ne­tim ala­nın­da yir­mi­den faz­la ki­tap oku­ya­rak bir bi­lim ada­mı ol­ma­nın ya­nın­da ay­nı za­man­da has­ta­ne­de iyi bir yö­ne­tim ser­gi­le­ye­bil­mek için ken­di­si­ni yö­ne­tim ala­nın­da ye­tiş­tir­me­ye ça­lı­şır. Du­rum ana­li­zi ile güç­lü ve za­yıf yön­le­ri­ni gö­ren Ya­nık, ikin­ci önem­li so­ru­su­nu so­rar ve ce­vap­lar: “Ben na­sıl yö­ne­te­ce­ğim?” Bu­nun ce­va­bı ola­rak da, da­ha ya­tay bir yö­ne­tim tar­zı­nı se­çer ve yet­ki­le­ri­ni de­le­ge eder. Fonk­si­yo­nel bi­rim­ler ku­rar, kü­çük bi­rim­le­rin ba­şı­na ko­or­di­na­tör­ler ko­yar ve has­ta­ne­yi or­tak bir akıl­la yö­net­me­ye baş­lar.
Yö­ne­ti­min ta­nım­la­rın­dan bi­ri; in­san, bil­gi ve kay­na­ğın ve­rim­li kul­la­nıl­ma­sı ile yön­len­di­ri­le­bil­me­si­dir. Bu çer­çe­ve­de Ya­nık, eği­ti­mi bir nu­ma­ra­ya ko­ya­rak hiz­met ka­li­te­si­ne önem ve­rir ve yap­tı­ğı ça­lış­ma­lar­la ku­ru­mun ge­lir-gi­der den­ge­si­ni sağ­la­ya­rak as­lın­da ta­nı­mı­nı yap­tı­ğı “yö­ne­tim” kav­ra­mı­nı so­mut bir şe­kil­de or­ta­ya ko­yar.
Has­ta­ne­de olu­şan ge­lir-gi­der den­ge­sin­de­ki açık­la­rı gö­re­bil­mek adı­na oto­mas­yon sis­te­mi ku­ru­lur. Böy­le­ce, ilaç­lar ve te­da­vi­ler ka­yıt al­tı­na alın­ma­ya baş­la­nır. Ast­la­ra, yet­ki­ler de­le­ge edi­lir ve tam yet­ki ve­ri­lir. Has­ta­ne­de her şey is­ta­tis­tik­ler ile ya­yın­lan­ma­ya baş­la­nır. Böy­le­ce bir per­for­mans de­ğer­le­me­si ya­pıl­mış olur. Ser­vis­ler­de kı­rı­lan cam sa­yı­sı, has­ta­la­rın ne ka­dar bah­çe­ye çı­ka­rıl­dı­ğı gi­bi mad­de­ler, ser­vis şef­le­ri ara­sın­da “iyi şef ol­mak” adı­na bir re­ka­be­ti de baş­la­tır. De­ği­şim sü­re­ci baş­la­mış­tır ar­tık... Bu de­ği­şi­me kar­şı çı­kan­lar da ol­muş­tur. Fa­kat Ya­nık, ça­lış­ma­la­rın­dan vaz­geç­mek ye­ri­ne, ya­pı­lan de­ği­şi­me kar­şı olan­la­rın biz­zat ge­rek­çe­si ile kar­şı­sı­na çık­ma­sı­nı is­ter. De­ği­şim için kol­la­rı sı­va­yan Ya­nık, dün­ya kon­sep­ti ile dün­ya­da­ki ruh has­ta­ne­le­ri­nin mi­ma­ri ya­pı­la­rı­nı gör­mek ve Tür­ki­ye’de da­ha iyi­si­ni ya­pa­bil­mek adı­na baş­he­kim­li­ğe ge­li­şi ile be­ra­ber oluş­tur­du­ğu or­tak akıl eki­bi ile be­ra­ber 7-8 ül­ke ge­zer. Bu ül­ke­ler­de­ki ruh sağ­lı­ğı an­la­yı­şı­nı, has­ta­ne ya­pı­sı­nı göz­lem­le­yen eki­bin 80 say­fa­lık “Tür­ki­ye Ruh Sağ­lı­ğı Üze­ri­ne De­ğer­len­dir­me­ler ve Öne­ri­ler” isim­li bir ra­por ha­zır­la­dı­ğı­nı be­lir­ten Ya­nık söz ko­nu­su ra­por­dan yö­ne­ti­ci­lik­le il­gi­li ba­zı not­la­rı ve anek­dot­la­rı biz­ler­le pay­laş­tı. Uyum­lu bir ekip ça­lış­ma­sı­nın fay­da­la­rın­dan bah­se­den Ya­nık, bü­yük ya­pı­la­rı yö­net­mek ye­ri­ne kü­çük grup­lar ku­ra­rak baş­la­rı­na ko­or­di­na­tör­ler ata­ma­nın iş­le­yen iyi bir sis­tem ol­du­ğu­nu vur­gu­la­dı. De­ği­şim için ön­ce­lik­le an­la­yış­lar ile ki­şi­nin yap­tı­ğı işe ve kar­şı­sın­da­ki in­sa­na da­ir na­sıl bak­tı­ğı­nın çok önem­li ol­du­ğunun al­tı­nı çi­zen Ya­nık, bir ku­rum­da de­ği­şi­min ger­çek­leş­me­si için in­san­la­rın de­ği­şi­mi ya­pa­cak ki­şi ve­ya eki­be gü­ven­me­si ge­rek­ti­ği­ni özel­lik­le vur­gu­la­dı. Gü­ve­nin imaj ça­lış­ma­la­rı ile de­ğil; li­der ve­ya eki­bin ta­vır ve söz­le­rin­de ger­çe­ği ne ka­dar yan­sıt­tı­ğı ile il­gi­li ol­du­ğu­nu be­lir­ten Ya­nık’a gö­re kol­tuk­la­ra bağ­lan­mak, de­ği­şi­min bir nu­ma­ra­lı en­ge­li­dir. Ki­şi­nin bir fonk­si­yon için o mev­ki­de bu­lun­du­ğu­nu gös­te­re­bil­me ce­sa­re­ti­nin önem­li ol­du­ğu­nu be­lir­ten Ya­nık’a gö­re ça­lış­ma­la­rı­mı­zı ne ka­dar mü­kem­me­le ulaş­tır­ma­ya ça­lış­sak da, ku­sur­su­za gi­den yol­da ça­lış­ma­la­rı­mız için her za­man ya­pa­bi­le­ce­ği­miz bir şey­ler ka­la­cak­tır. Mü­him olan, ya­pa­ma­dık­la­rı­mı­zı bil­mek ve bun­la­rı ha­ya­ta ge­çir­mek için dü­şün­dük­le­ri­mi­zi uy­gu­la­ma­ya ko­ya­bil­mek­tir.
Ya­nık’ın anek­dot­lar­la renk­le­nen su­nu­mun ar­dın­dan ya­pı­lan yo­rum­lar ve din­le­yi­ci­le­rin so­ru­la­rıy­la prog­ram ni­ha­ye­te er­di.

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.