BSV Notlar-19 Çıktı!

13 Temmuz 2010 Salı

 
"İran ve Ortadoğu" Konuşmaları, 2010, 48 sayfa.
BSV Notlar Serisinin on dokuzuncusu Küresel Araştırmalar Merkezi tarafından "İran ve Ortadoğu Konuşmaları" başlığı ile yayınlandı.
Ortadoğu’da meydana gelen olaylar, 20. yüzyılın başından itibaren dünya siyasetini yakından ilgilendiriyor. Aradan geçen bir asırdan fazla zamana rağmen, bölgede meydana gelen siyasi, ekonomik ve kültürel gelişmeler pek çok aktör tarafından yakından takip ediliyor. Bu çerçevede Bilim ve Sanat Vakfı Küresel Araştırmalar Merkezi olarak 2005-2009 yılları arasında Arap dünyasının genel durumundan başlayarak Filistin’deki siyasi gelişmeler, İran’daki milliyetçi hareketler, İran’ın nükleer programı ve bu ülkede geçen yıl yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında ve sonrasında yaşanan gelişmelere kadar farklı konuları içeren bir dizi konuşmaya ev sahipliği yaptık. İsrail’in kurulmasının bölgede neden olduğu travma kadar büyük sonuçları olmasa da, 11 Eylül sonrasında yaşananlar Ortadoğu’yu ciddi şekilde etkilemiş durumda. Irak’ın işgali sonrasında bölgedeki parçalanma daha üst düzeye çıkarken, son dönemlerde pek çok gözlemci tarafından dile getirilen gelişme ise, bölgede Türkiye ve İran’ın etkilerinin artmasıdır. Yabancı gözlemciler bu etkinin artışı karşısında Arap dünyasının içinde bulunduğu dağınıklığa dikkat çekerek bazı noktalarda, Arap ülkelerini bu ülkelere karşı kışkırtmaya çalışmaktalar. Özellikle son dönemde izlediği politikalar ile bölgede hem etkinliğini, hem de güvenilirliğini artıran bir Türkiye’nin yanında, daha çok askeri programları ve Amerikan aleyhtarı gruplara verdiği destekle kendini hissettiren bir İran söz konusu. Arap dünyasında ise milliyetçi argümanların etkinliğini kaybetmesi sonrasında, Saddam Hüseyin gibi en azından retorik düzeyde de olsa Arap birliğine vurgu yapan pek bir aktör yok. Libya lideri Kaddafi bazen bu türden girişimler yapsa da, onun etkinliği de sınırlı kalmakta.
Tüm bu gelişmeler ışığında, geçtiğimiz yıllar içerisinde çeşitli vesileler ile Türkiye’ye gelen, bölgeyi yakından tanıyan isimleri Küresel Ara?tırmalar Merkezi’nde dinleme imkânı elde ettik. Elinizdeki Notlar, Mısırlı gazeteci Fehmi Hüveydi’nin Arap Dünyası’nın genel durumunu değerlendiren konuşmasının yanında, Cevad el Hamid’in Filistin’de özellikle El Fetih ile Hamas arasındaki ayrışmadan sonra ortaya çıkan durumu değerlendirdiği iki konuşma çerçevesinde Ortadoğu’daki Arapların durumunu ele alıyor. Arap dünyasını ilgilendiren bu iki konuşmanın yanında, daha çok İran’ı farklı yönleri ile ele alan konuşmalar, Notlar’ın içinde yer buluyor. İran’ın dış politikasını değerlendiren konuşmasında, Fred A. Reed, devrimden günümüze bu ülkenin dış politikasında ya?anan dönüşümü değerlendiriyor. Eski bir diplomat olan Mohammed Kazem Sajjad Pour’un konuşması ise, son dönemde en fazla tartışılan konulardan olan İran’ın nükleer politikasını ele alıyor. İran’daki milliyetçiliği değerlendirdiği kapsamlı konuşması ile Ehsan Moghadasi, tarihsel bir perspektif içerisinde Pehlevi döneminden başlayarak bu ülkedeki milliyetçilik politikalarını kritik bir okumaya tabi tutuyor. Notlar’da yer alan son konuşma ise, İran’da yaşayan yazar Cihan Aktaş’ın geçtiğimiz sene gerçekleşen Cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında ve sonrasında bu ülkede yaşananlara tanıklığı çerçevesinde yaptığı değerlendirmelerden oluşuyor.
Elinizdeki Notlar’da konuşmaları ile bize katkıda bulunan Fehmi Huveydi, Fred A. Reed, Mohammed Kazem Sajjad Pour, Cevad el Hamid, Ehdan Moghadesi ve Cihan Aktaş’a te?ekkür ediyoruz. Biri hariç hepsi yabancı dilde yapılan bu konuşmaların çevrilmesinde, çözümlenmesinde ve basılı hale getirilmesinde emek harcayan arkadaşlarımız Mesut Özcan, Munise Şimşek ve Melahat Yalçın’a da harcadıkları çaba için müteşekkiriz. Bir sonraki Notlar’da görüşmek dileğiyle.
Küresel Araştırmalar Merkezi

EDİTÖRDEN

SEMİNERLER

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.