English GİRİŞ YAP

İslâm ve Terör: Fıkhî Bir Yaklaşım

Ahmet Özel

25 Nisan 2007
Değerlendirme: Muzaffer Şenel
 
Kü­re­sel Araş­tır­ma­lar Mer­ke­zi’nin mu­tat ola­rak dü­zen­le­di­ği ve kü­re­sel si­ya­sî, kül­tü­rel, eko­no­mik, gü­ven­lik, çev­re vb. ko­nu­la­rı ele alan son za­man­lar­da ya­yın­lan­mış ve­ya ya­yı­na ha­zır­la­nan ki­tap ve ma­ka­le ça­lış­ma­la­rı­nın tar­tı­şıl­dı­ğı Ki­tap-Ma­ka­le su­num­la­rı­nın Ni­san ayı ko­nu­ğu İSAM’da araş­tır­ma­cı olan Doç. Dr. Ah­met Özel’di. Ah­met Özel’den Kü­re Ya­yın­la­rın­dan çı­kan İs­lâm ve Te­rör: Fık­hı Bir Yak­la­şım baş­lık­lı ki­ta­bı hak­kın­da bir su­num din­le­dik.
Özel, su­nu­mu­na So­ğuk Sa­vaş son­ra­sı du­ru­mu, ulus­la­ra­ra­sı or­ta­mın içi­ne düş­tü­ğü kriz­le­ri ör­nek ve­re­rek baş­la­dı. Ese­rin gi­riş bö­lü­mün­de de be­lirt­ti­ği üze­re So­ğuk Sa­vaş son­ra­sı dö­nem­de Ko­mü­nist blo­ğun çö­kü­şüy­le bir­lik­te Sa­mu­el Hun­ting­ton’un Me­de­ni­yet­ler Ça­tış­ma­sı te­zi­ni or­ta­ya at­tı­ğı­nı ve İs­lâm’ın dış­la­nıl­ma­ya ça­lı­şıl­dı­ğı­nı be­lirt­ti. Özel­lik­le 11 Ey­lül olay­la­rı son­ra­sın­da ay­rı­mı de­rin­leş­tir­me ça­ba­sı­na gi­ren Ba­tı­lı­la­rın he­def tah­ta­sı­na İs­lâ­mî kav­ram ve ku­rum­la­rı yer­leş­tir­me­ye ça­lış­tık­la­rı­na dik­kat çe­ken Özel, İs­lâm ve te­rör gi­bi iki zıt kav­ra­mın yan ya­na ve za­man za­man eşan­lam­lı şe­kil­de kul­la­nı­la­rak öz­deş­leş­ti­ril­me­ye ça­lı­şıl­dı­ğı­nı vur­gu­la­dı. Özel, te­rör ko­nu­sun­da İs­lâm’ın ne de­di­ği­ni vur­gu­lar­ken te­rö­re kar­şı na­sıl ta­vır alın­ma­sı ge­rek­ti­ği ko­nu­sun­da önem­li kla­sik kay­nak­la­rı te­mel ala­rak ör­nek­ler ve yo­rum­lar sun­du.
Ko­nuş­ma­sın­da İs­lâm ile te­rör ara­sın­da ku­ru­lan iliş­ki­nin ulus­la­ra­ra­sı ide­olo­jik/si­ya­sî ar­ka pla­nı ol­du­ğu­nu vur­gu­la­yan Özel, sö­mür­ge­ci ve iş­gal­ci güç­le­re kar­şı or­ta­ya çı­kan İs­lâ­mî ha­re­ket­le­rin ço­ğu za­man duy­gu­sal­lık­la/du­yar­lı­lık ile ak­lı­se­lim­lik/ras­yo­nel­lik ara­sın­da­ki in­ce çiz­gi­de bir sar­kaç gi­bi gi­dip gel­dik­le­ri­ni, iliş­ki­ye gir­dik­le­ri giz­li ser­vis­le­rin, söz ko­nu­su ha­re­ket­le­ri ken­di çı­kar­la­rı için kul­lan­dık­la­rı­nı ve ge­rek­ti­ğin­de çok ça­buk har­ca­dık­la­rı­nı ifa­de et­ti.
Özel, El-Kai­de gi­bi gev­şek ör­güt ya­pı­la­rı­nın ise her za­man ma­ni­pü­las­yo­na açık ol­du­ğu­nu be­lirt­ti. Kü­re­sel çı­kar re­ka­be­ti­nin ye­ni ara­cı­nın te­rör, he­de­fi­nin de İs­lâm, İs­lâ­mî kav­ram ve ku­rum­lar ol­du­ğu­nu vur­gu­la­yan Özel, bu sü­reç­te med­ya­nın da önem­li bir ro­lü ol­du­ğu­nu özel­lik­le vur­gu­la­dı.
Ki­ta­bın­da son yıl­la­rın en önem­li gü­ven­lik so­ru­nu ha­li­ne ge­len te­rö­rizm ko­nu­su­na İs­lâm dü­şün­ce­si­nin na­sıl yak­laş­tı­ğı­nı -kla­sik me­tin­ler­den ve kav­ram­lar­dan ha­re­ket­le- ir­de­le­me­ye ça­lış­tı­ğı­nı, bu­nun ya­nı sı­ra Ba­tı­lı araş­tır­ma­cı­la­rın ko­nuy­la il­gi­li gö­rüş­le­ri­ne de yer ver­di­ği­ni be­lirt­ti. 
Özel, gay­ri­müs­lim­ler­le bir­lik­te ya­şa­mak ko­nu­sun­da ise, te­mel kri­te­rin va­hiy ve sün­net ol­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni vur­gu­la­dı. “Müs­lü­man­la­ra kar­şı düş­man­ca ta­vır­lar içi­ne gir­me­dik­le­ri sü­re­ce gay­ri­müs­lim­ler­le iliş­ki­le­rin Kur’ân-ı Ke­rim’in te­mel pren­sip­le­ri ve Hz. Pey­gam­ber ile Hu­le­fa-i Ra­şi­din’in uy­gu­la­ma­la­rı çer­çe­ve­sin­de” ol­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni be­lirt­ti.
Ci­had kav­ra­mı­na bu­gün yük­le­nen olum­suz an­la­mın “si­ya­sî” ol­du­ğu­nu vur­gu­lar­ken ci­had, di­re­niş ve te­rör kav­ram­la­rı­nın bir­bi­ri­ne ka­rış­tı­rı­la­rak si­ya­se­ten ve ço­ğun­luk­la bi­linç­li bir şe­kil­de is­tis­mar edil­di­ği­ni be­lirt­ti. “Ci­ha­dın hem ma­hi­yet ve an­la­mı, hem se­bep, amaç, so­nuç ve hük­mü ba­kı­mın­dan ne te­rör­le, ne de Ba­tı[lı li­te­ra­tür­de kul­la­nı­lan an­lam­da­ki] kut­sal sa­vaş­la il­gi­si ve ben­zer­li­ği­nin” bu­lun­du­ğu­nu be­lir­te­rek, kav­ra­mın ken­di­ne öz­gü an­la­mı­nın or­ta­ya kon­ma­sı­nı böy­le­ce bu ko­nu­da­ki kav­ram kar­ga­şa­sı­nın or­ta­dan kal­dı­rıl­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni işa­ret et­ti. Özel, ko­nuş­ma­sı­nı Da­ru­lis­lâm-Da­rul­harp-Da­rus­sulh ve mu­ka­be­le bil­mi­sil kav­ram­la­rı­nı açık­la­ya­rak ta­mam­la­dı.
So­ru-ce­vap kıs­mın­da ise din­le­yi­ci­ler­den ge­len yo­rum­lar ve so­ru­lar­la ke­yif­li bir su­nu­mu da­ha ni­ha­ye­te er­dir­dik.

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.