English GİRİŞ YAP

Modern Döneme Geçişte İslâmî İlimler Tasavvuru

20 Ekim 2007         
De­ğer­len­dir­me: Ali Taşçıoğlu
 
Mo­dern dö­ne­me ge­çiş sü­re­cin­de İs­lâm dün­ya­sın­da or­ta­ya çı­kan bir­çok de­ği­şik­lik içe­ri­sin­de İs­lâ­mî ilim­ler ala­nın­da­ki­ler özel­lik­le dik­kat çek­mek­te­dir. 19. yüz­yıl­dan baş­la­yıp 20. yüz­yı­lın ilk çey­re­ği­ne ka­dar uza­nan za­man di­li­min­de, baş­ta Os­man­lı coğ­raf­ya­sı ol­mak üze­re İs­lâm dün­ya­sı­nın di­ğer böl­ge­le­rin­de­ki âlim ve en­te­lek­tü­el­le­rin İs­lâ­mî ilim­le­re da­ir ta­sav­vur­la­rı­nı ele alan ve bu ta­sav­vur­la­rın kla­sik dö­nem­de­ki yak­la­şım­dan fark­lı­laş­tı­ğı nok­ta­la­ra yo­ğun­la­şan ay­lık bir top­lan­tı di­zi­si baş­la­tan Me­de­ni­yet Araş­tır­ma­la­rı Mer­ke­zi, bu top­lan­tı se­ri­si­ne ge­nel bir çer­çe­ve çiz­me­yi he­def­le­di­ği Mo­dern Dö­ne­me Ge­çiş­te İs­lâ­mî İlim­ler Ta­sav­vu­ru baş­lık­lı pa­ne­li­ni 20 Ekim 2007 ta­ri­hin­de Bi­lim ve Sa­nat Vak­fı’nda ger­çek­leş­tir­di. Dr. Meh­met Su­at Mer­toğ­lu ta­ra­fın­dan yö­ne­ti­len pa­nel­de İr­fan İn­ce ve Öz­gür Ka­vak bi­rer su­num yap­tı­lar. Top­lan­tı­nın üçün­cü ko­nuş­ma­cı­sı Prof. Dr. İs­ma­il Ka­ra ise ba­ba­sı­nın ra­hat­sız­lı­ğı se­be­biy­le pa­ne­le ka­tı­la­ma­dı.
“18. Yüz­yıl Os­man­lı Me­di­ne’si Bağ­la­mın­da İs­lâm Coğ­raf­ya­sı ve Ule­ma” baş­lık­lı su­nu­mun­da İr­fan İn­ce, bu yüz­yıl­da ule­ma ara­sın­da­ki iliş­ki­ler ağı üze­ri­ne tes­pit­le­ri­ni pay­laş­tı. Su­nu­mu­na mo­der­niz­min İs­lâm dün­ya­sı­na gi­riş ta­ri­hiy­le il­gi­li yak­la­şım­la­rın öze­ti­ni ve­re­rek gi­riş ya­pan İn­ce, bu çer­çe­ve­de Tan­zi­mat Fer­ma­nı’nın ila­nı, 1699 Kar­lof­ça Ant­laş­ma­sı ve Na­pol­yon’un Mı­sır’ı iş­ga­li (1801) gi­bi ta­rih­le­rin mi­lat ola­rak gös­te­ril­di­ği­ni ifa­de et­ti. Ken­di­si­nin il­gi sa­ha­sı­na gi­ren 18. yüz­yıl­da ic­ti­had ka­pı­sı­nın açıl­ma­sı­nı ve tak­li­din terk edil­me­si­ni sa­vu­nan “ye­ni­lik­çi” ha­re­ket­le­rin zu­hu­ru­nu esas alan ki­mi çağ­daş mü­el­lif­le­rin ise bu ta­ri­hi mo­der­niz­min baş­lan­gı­cı­na esas ka­bul et­tik­le­ri­ni ifa­de et­ti. Bu yüz­yıl­da ya­şa­mış iki önem­li âlim olan Mu­ham­med b. Ab­dil­veh­hâb (v. 1787) ile Şah Ve­liy­yul­lah Dih­le­vî’nin (v. 1762) gö­rüş­le­ri­nin bah­si edi­len dö­nem­le il­gi­li de­ğer­len­dir­me­ler­de mer­kez­de yer al­dı­ğı­nı be­lir­te­rek her iki âli­min de Hi­caz’la bağ­lan­tı­lı bir eği­tim­den geç­ti­ği­ni be­lir­te­rek, mev­cut de­ğer­len­dir­me­ler­de Os­man­lı’ya bağ­lı bir vi­la­yet olan Hi­caz’ın bu ka­bil ye­ni­lik­çi ha­re­ket­le­rin mer­ke­zi ola­rak gö­rül­dü­ğü­nü ifa­de et­ti.
 
(Makalenin tamamını okumak için "indir"e tıklayınız.)

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.