English GİRİŞ YAP

Bir Kam­pus İn­şa Et­mek: Bir Ya­pı Bir Mi­mar

Ahmet Yılmaz

1 Tem­muz 2008            
De­ğer­len­dir­me: Ner­min Te­ne­ke­ci
 
Bir şe­hi­ri­çi üni­ver­si­te­sin­de, üs­te­lik şeh­rin ‘va­roş’ ta­bir edi­len böl­ge­le­rin­de, kam­pus plan­la­ma­sı na­sıl ya­pı­lır? 
Yaz se­mi­ner­le­ri­nin üçün­cü ko­nu­ğu mi­mar Ah­met Yıl­maz, su­nu­mun­da bu so­ru­ya ce­vap ara­dı. Ta­sa­rım ve pro­je eki­bin­de yer al­dı­ğı, uy­gu­la­ma ve şan­ti­ye iş­le­ri­ni yü­rüt­tü­ğü Bil­gi Üni­ver­si­te­si’nin Kuş­te­pe ve Do­lap­de­re kam­pus­la­rıy­la il­gi­li de­ne­yim­le­ri­ni bu min­val­de din­le­yi­ci­ler­le pay­laş­tı.
İş­le­rin, “hay­di bir kam­pus ta­sar­la­ya­lım” şek­lin­de yü­rü­me­di­ği­ni, pro­je ve plan­la­ma­nın, yö­ne­ti­min, Bil­gi Üni­ver­si­te­si’ni bir şe­hir üni­ver­si­te­si yap­ma ar­zu­suy­la ör­tü­şür va­zi­yet­te ve el­de­ki im­kân­lar da­hi­lin­de iler­le­di­ği­ni kay­det­ti.
Bu­na gö­re, üni­ver­si­te he­ye­ti­nin ken­di po­li­ti­ka­la­rı et­ra­fın­da be­lir­le­di­ği Kuş­te­pe ve Do­lap­de­re’de­ki mev­cut atıl ya­pı­lar, pro­je ve iş­çi­li­ğin iç içe geç­ti­ği dar za­man­lar­da ve sı­kı­şık alan­lar­da, hız­lı­ca üni­ver­si­te­ye dö­nüş­tü­rül­dü.
Kam­pus bi­na­la­rı, dı­şa­rı­nın kı­sıt­lı ola­nak­la­rı dü­şü­nü­le­rek, öğ­ren­ci­le­rin her tür­lü ih­ti­ya­cı­nı (kü­tüp­ha­ne, si­ne­ma, spor sa­lo­nu, te­nef­füs alan­la­rı…) içe­ri­de kar­şı­la­ya­cak şe­kil­de ta­sar­lan­dı; çev­re­nin renk­li ve par­ça­lı do­ku­suy­la bü­tün­le­şe­cek tarz­da kur­gu­lan­dı. Tüm me­kân­la­rın gü­neş ışı­ğın­dan en yük­sek dü­zey­de fay­da­lan­ma­sı için emek sar­fe­dil­di. İşe ya­ra­yan tüm es­ki mal­ze­me­ler de­ğer­len­di­ril­di. Hu­kuk fa­kül­te­si için, ger­çe­ği ile bi­re­bir ör­tü­şen bir mah­ke­me sa­lo­nu ya­pıl­dı ve böy­le­ce üni­ver­si­te­ler­de gö­rül­me­yen bir or­tam ya­ra­tıl­ma­ya ça­lı­şıl­dı. Ter­cih edi­len mal­ze­me­den kay­nak­la­nan açık ve so­ğuk gö­rün­tü, (tüm mer­di­ven­le­rin ah­şap ol­ma­sı gi­bi) sı­cak un­sur­lar­la yu­mu­şa­tıl­dı. Sü­rek­li ay­nı ekip­le ça­lış­mak, sı­va­cı­sın­dan de­mir­ci­si­ne mi­ma­rın ne yap­mak is­te­di­ği­ni bi­len us­ta­la­rın ye­tiş­me­si­ni sağ­la­dı ve bu da in­şa­at sü­re­ci­ni hız­lan­dır­dı.
Ya­pı­sal ele­man­la­rın (zo­run­lu ol­ma­dık­ça) açık­ta du­ran kur­gu­su, ak­tif ola­rak kul­la­nı­ma açık ucuz ma­li­yet­li kon­fe­rans sa­lon­la­rı, ko­lay­ca sö­kü­lüp ta­kı­la­bi­len ba­sa­mak­la­rı, yıl­so­nu tö­ren­le­ri için kal­dı­rı­lıp ko­nu­la­bi­len an­fi­le­ri ve eko­no­mik, ya­lın ay­rın­tı­la­rın gö­ze çarp­tı­ğı iç mi­ma­rî­siy­le çok lüks ol­ma­yan ama iş gö­rür me­kân­lar ge­liş­ti­ril­di. Yıl­maz’ın de­yi­miy­le, “Bir­çok şey bel­ki çok kon­for­lu ol­ma­dı ama in­san­la­rın te­ker­lek­li san­dal­ye­yi el­le kal­dı­rıp gö­tü­re­ce­ği bir gö­rün­tü de oluş­ma­dı.”
Kam­pus­la­rın, fark­lı mal­ze­me­le­rin kul­la­nıl­ma­sıy­la olu­şan ha­re­ket­li, par­ça­lı mi­ma­rî­si, öğ­ren­ci­nin tüm vak­ti­ni içe­ri­de ge­çir­mek­ten mem­nun ka­la­ca­ğı çok amaç­lı ya­pı­sı ve çev­re­siy­le kur­du­ğu iliş­ki­ler sa­ye­sin­de dev­let üni­ver­si­te­le­rin­den fark­lı, renk­li bir üni­ver­si­te kim­li­ği or­ta­ya çık­tı. Kuş­te­pe’de baş­la­yıp Do­lap­de­re’de ol­gun­la­şan pro­je­ler­le, alı­şık ol­ma­dı­ğı­mız bir üni­ver­si­te di­li, çiz­gi­si tut­tu­rul­du.
Böy­le­ce, hem ke­nar kö­şe­de de­va­sa bir le­ke gi­bi du­ran atıl bi­na­lar de­ğer­len­di­ril­di ve et­raf­ta­ki­ler için de iş im­kâ­nı doğ­du, hem üni­ver­si­te yö­ne­ti­mi bu bi­na­la­rı da­ha ucu­za mâl et­ti, hem de çev­re­nin çeh­re­si de­ğiş­ti ve bu böl­ge­ler ye­ni bir kim­lik ka­zan­dı.  
Şan­ti­ye­de bil­fi­il yer al­ma­nın çok zevk­li, bü­yük bir de­ne­yim ol­du­ğu­nu be­lir­ten Yıl­maz, ya­pı­lar­la il­gi­li mi­ma­rî de­tay­la­rı ha­zır­la­dı­ğı slayt­lar­la din­le­yi­ci­le­re ak­tar­dı.
1996 yı­lın­da, Kuş­te­pe’de 12.500 met­re­ka­re ka­pa­lı ala­na ku­ru­lu atıl du­rum­da­ki be­to­nar­me kar­kas ya­pı el­den ge­çi­ril­di. Çev­re­nin çok renk­li kim­li­ği­ne uy­gun ola­rak “pop art” tar­zın­da bir de­ko­ras­yon an­la­yı­şı be­nim­sen­di. Ar­tan me­kân ge­rek­si­ni­mi­ni kar­şı­la­mak için 1998’de ikin­ci kam­pus bi­na­sı ya­pıl­dı.
2000 yı­lın­da, Do­lap­de­re’de 12.500 met­re­ka­re ka­pa­lı alan­da, İn­gi­liz­ler ta­ra­fın­dan in­şa edil­miş (1957) es­ki bir kam­yon mon­taj fab­ri­ka­sı kam­pu­sa çev­ril­di. Du­var­la çev­ri­li ya­pı bir açık alan­mış gi­bi dü­şü­nül­dü. Ders­lik­le­rin, ko­ri­dor­la­rın ça­tı­dan ışık al­dı­ğı ve tüm bi­rim­le­rin köp­rü­ler­le, priz­ma­lar­la bir­bi­ri­ne bağ­lan­dı­ğı çe­lik bir bi­na üre­til­di. Cep­he du­va­rı, hem ya­kın çev­re­nin olum­suz­luk­la­rı­nı (gü­rül­tü, gü­ven­lik…) çöz­dü, hem de ser­gi ala­nı iş­le­vi gör­dü. Ya­pı, 2002 8. Ulu­sal Mi­mar­lık Ser­gi­si Ya­pı Ya­şam Çev­re­si 1. Ödü­lü’ne la­yık gö­rül­dü.
Do­lap­de­re’de­ki 2. Kam­pus bi­na­sı, 14.500 met­re­ka­re ka­pa­lı alan­da ya­pı­sal çe­lik­le, doğ­ru­dan ışık ala­bi­le­cek şe­kil­de in­şa edil­di. 2005 Türk Çe­lik Der­ne­ği (TUC­SA) Mi­ma­rî Ta­sa­rım Tür­ki­ye I. Ödü­lü ve 2005 Av­ru­pa Çe­lik Bir­li­ği (ECCS) Mi­ma­rî Ta­sa­rım Ödü­lü al­dı.
Tür­ki­ye’de bu ma­na­da ilk de­fa çok kat­lı, çe­lik kons­trük­si­yon bir üni­ver­si­te bi­na­sı yük­sel­di.

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.