English GİRİŞ YAP

Edebiyattan Sinemaya Gerçeğin Sanatsal Serüveni ve Belgesel Sinema

Farhad Eivazi

Değerlendirme: Ayşe Yılmaz

Bilim ve Sanat Vakfı Sanat Araştırmaları Merkezi Türk Sineması Araştırmaları Projesi tarafından yürütülen EdebiyatSinema adlı program dizisinin Şubat ayı konuğu yönetmen Farhad Eivazi’ydi. Belgesel örnekleri üzerinden İran’daki sinemanın serüvenine değinen yönetmen, edebiyat etkisinin öneminin altını çizdi. Eivazi, belgesel denildiğinde gerçek algısının önemli bir yerde durduğunu, ancak bu ifadenin hâlâ tam anlamıyla anlaşılır hale gelmediğini ifade ederek sözlerine başladı. Bunun sosyolojik ve felsefi açıdan sürekli yeni belirlemelerle karşımıza çıktığını, kendisininse gerçekliği sinema bakış açısıyla ele alacağını söyledi.

Hafız, Mevlana, Firdevsi, Sadi ve Hayyam gibi İran denilince aklımıza gelen ilk isimler, diğerlerinden farklı bir yol seçmişlerdir ve İran edebiyatında etkin ve belirleyici kimselerdir. Öncelikle kendi kişisel gerçekliklerini dışa vurmuşlar, sonrasında ise bu toplumsal hale dönüşmüştür. Hafız’ın ve diğerlerinin yaptıkları bir tabuyu yıkmaktır aslında. Yeni bir dil yaratmak zorunda kaldıklarını söylemek de yanlış sayılmaz. Bu yönteme başvurmaya mecburdular, toplumdaki klişelere saplanmadan ve kendilerini ölüm ve benzeri cezalardan uzak tutmak içindir biraz da bu yol tercihi. Sadece iktidarın baskıları değil, kendilerinden önceki şairlerden farklı bir tutum sergilemeleri de böyle bir yöntemi ortaya çıkarmıştır. Tabii tüm bu baskılar nedeniyle böyle bir dil veya yaratıcılık beliriyor ama belki de bunlar olmasaydı çok daha farklı ve güçlü bir yapıyla karşılaşacaktık. Kişisel gerçekliklerini dışa vurmaları bir itirazdır. Bu, sadece şairler ya da o dönem için değil, her zaman için bir ihtiyaçtır. Örneğin İran’da bir şair ya da yönetmen sevgilileri yan yana getiremiyor, onun yerine bir çiçek veya başka bir şey göstermek gibi bir yol seçiyor. Abbas Kiyarüstemi de bunu yapıyordu.

Yazının tamamı için tıklayınız.

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.