English GİRİŞ YAP

YUVARLAK MASA TOPLANTILARI

Osmanlı'da Siyasi ve Hukuki Bilginin Sekülerleşmesi Bağlamında 'Meşrutiyet' Kavramı (1860-1911)

Erdal Kurğan

2 Temmuz 2022 Cumartesi 16:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU

"Bu çalışma, 1860-1911 tarihleri arasında Meşrutiyet tartışmalarının nasıl yapıldığına odaklanarak, Osmanlı’da siyaset ve hukukun “Meşrutiyet”  kavramı etrafında nasıl  sekülerleştiğini incelemektedir. Bu inceleme Meşrutiyet kavramının tartışıldığı yazınsal metinleri Eleştirel Söylem Analizi metodunu kullanarak analiz ederek  yapılmıştır. Bu nedenle Namık Kemal, Ali Suavi vb. Yeni Osmanlıların metinlerinden başlayarak yaptığımız  söylem analizi, II. Abdülhamid döneminde yazılan metinleri, 1908 ve sonrasında Kanun-u Esasi üzerine yapılan tartışmaları da içermektedir. Tüm bu metinlerde dikkat çeken şey, Meşrutiyet rejimini talep eden aktörlerin ağırlıklı olarak İslam’a referans vererek Meşrutiyet rejimini meşrulaştırma çabalarıdır. Siyaset, Siyaset-i Şer’iyye, Şura, Meşveret vb. geleneksel/klasik Osmanlı siyaset-hukuk kavramlarına atıf yapılarak meşrutiyet rejiminin aslında geleneksel Osmanlı siyaset-hukuk pratiğinden farklı bir şey olmadığı iddia edilmiştir. Oysa anayasal monarşi pratiğinin ortaya çıktığı tarihsel süreç ve kültürel aura ile geleneksel/klasik Osmanlı siyaset-hukuk pratiği birbirinden hem ontolojik hem de epistemik olarak farklıdır. Bu farklılık gözardı edilmekte ve farklı kavramlar/pratikler arasında analoji kurularak onların aynı olduğu var sayılmaktadır. Ancak bu analojik yaklaşımlar, pratik siyaset-hukuk alanında geleneksel/klasik Osmanlı siyaset-hukuk düşüncesini dönüştürmekte ve sekülerleşmesine neden olmaktadır. Böylece geleneksel Osmanlı hukukunun üzerine bina edildiği millet-i hâkime-millet-i mahkûme ayrımı ortadan kaldırılmakta, hukukun temel meşruiyet zemini olarak şeriat dışlanmaktadır."*


* Tezin kapsam, kaynak ve bulgularına ilişkin verilen içeren bu alıntı tezin "Özet" bölümünden yapılmıştır.

İLGİLİ YUVARLAKMASALAR

HAVADİS

TÜM HABERLER

EDİTÖRDEN

2024 Güz Programı

Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.

DETAYLI BİLGİ


BİZİ TAKİP EDİN

Vakfımızın düzenlediği programlardan (seminer, sempozyum, panel, vs.) haberdar olmak için e-posta adresinizi bırakabilirsiniz.