Çin Konuşmaları, Eylül 2012, 53 sayfa.

BSV Notlar serisinin yirmi altıncısı, Küresel Araştırmalar Merkezi tarafından Çin Konuşmaları başlığı ile yayınlandı.

ÇİN KONUŞMALARI

Ağustos 2004 - Kasım 2010

Sunum Yapanlar

Zeyneb Hale Eroğlu

Kadir Temiz

Yang Jian-li

Çağdaş Üngör

Hazırlayan

Kadir Temiz

Redaksiyon

Z. Tuba Kor

İçindekiler

Zeyneb Hale Eroğlu   Türkiye ve Çin’de Ulus-Devlet İnşası: Sun Yat-sen ve Mustafa Kemal Atatürk’ün Düşüncelerinin Karşılaştırmalı Bir İncelemesi

Kadir Temiz   Konfüçyanizm ve Alternatif Haklar Teorisi

Yang Jian-li   Çin’de İnsan Hakları Sorunu

Çağdaş Üngör   Soğuk Savaş’ta Çin Dış Propagandası: Yabancı Dil Yayınları ve Pekin Radyosu

Sunuş

20. yüzyılın ikinci yarısından Soğuk Savaş’ın son dönemlerine kadar Asya’nın bir tarafında Sovyetler Birliği ABD ile küresel bir güç mücadelesi içe­risindeyken, diğer tarafında Japonya ABD’nin küresel müttefiki olarak varlığını sürdürdü. Asya’ya dair bilinen bu iki denklemin haricinde yapılan her değerlen­dirme, modernleşmeci bir bakış açısı ile geri kalmış üçüncü dünyanın tarihiyle sınırlı kaldı. Çin tam da bu dönemde bir yandan geleneksel değerlerini yeniden okuyarak, diğer yandan küresel rekabetin ekonomi politiğini yeniden değerlen­direrek Asya denklemini tamamen değiştirdi. “Sosyalist piyasa ekonomisi”nden “barışçıl büyüme”ye kadar kendi iç dinamiklerini derinden etkileyen reformla­rı gerçekleştiren Çin ile ilgili yapılan değerlendirmeler ve yayınlanan akademik çalışmalar gün geçtikçe artıyor. Bilim ve Sanat Vakfı Küresel Araştırmalar Mer­kezi ile Türkiye Araştırmaları Merkezi, Çin’in son dönemde yaşadığı bu değişi­mi anlamak ve yeniden bir değerlendirme yapabilmek amacıyla 2004-2010 yılla­rı arasında bir dizi konuşmaya ev sahipliği yaptı. Çin’deki değişimin bir anda or­taya çıkan nevi şahsına münhasır bir değişim olmadığı, aksine belirli süreklilik­ler arz ettiği gerçeğini vurgulayan bu konuşmalar, sosyal hayatı etkileyen Kon­füçyanizmden milliyetçiliğe, dış politikadan insan haklarına ve modern dönem Çin siyasetine kadar çeşitli konular üzerinde yoğunlaşıyor.

Türkiye’de ve genel olarak dünyada Çin ile ilgili çalışmaların gün geçtik­çe arttığı nazarıdikkate alındığında, hem Çince dil engelini aşmış hem de bu ülkeye akademik bir pencereden bakmaya çalışan konuşmacıların sunum­larından derlenen elinizdeki Notlar, Türkiye’de Çin ile ilgili yapılacak çalış­malara da önemli bir katkıda bulunacaktır. Notlar, doktora eğitimine şu anda Harvard Üniversitesi’nde devam eden Hale Eroğlu Sağer’in 2003’te Boğazi­çi Üniversitesi’nde tamamladığı ve Çin ile Türkiye’de milliyetçilik kavramlarını karşılaştırdığı tez sunumu ile başlıyor. Ardından Kadir Temiz’in Çin siyasal ve sosyal yapısını derinden etkileyen Konfüçyanizm ve Haklar Teorisini karşılaş­tırdığı yüksek lisans tez sunumu ile devam ediyor. Bu iki teorik tartışmanın ar­dından Çinli insan hakları aktivisti Yang Jian-li’nin Çin’de insan hakları kavra­mını pratik olarak değerlendirdiği sunumu, bu ülkedeki mevcut siyasi ve sosyal dinamikleri anlamamıza yardımcı oluyor. Son olarak Çağdaş Üngör, State Uni­versity of New York’ta tamamlamış olduğu doktora tezinin bir bölümünü oluştu­ran Soğuk Savaş döneminde Çin dış propagandasını ele aldığı sunumunda bize Çin’in dış politika yöntemleriyle beraber dönemin önemli siyasi gelişmeleri hak­kında bilgiler veriyor.

Yaptıkları sunumlarla bu Notlar’ın ortaya çıkmasına katkıda bulunan Hale Eroğlu Sağer, Kadir Temiz, Yang Jian-li ve Çağdaş Üngör’e teşekkür ediyoruz. Konuşmaların koordinasyonu ve yayına hazırlanmasında emeği geçen Küresel Araştırmalar Merkezi’nin yöneticileri Sevinç Alkan Özcan, Muzaffer Şenel ve Za­hide Tuba Kor’a göstermiş oldukları çabadan dolayı müteşekkiriz. Konuşmaları titizlikle çözümleyen Sevgi Güneş Arslan’ın yanısıra İngilizce sunumu çözümle­yen ve tercüme eden Melahat Yalçın ve Munise Şimşek’in çabalarını da unutma­mız mümkün değil. Kendilerine bu vesileyle bir kez daha teşekkürlerimizi su­nuyoruz. Bir sonraki Notlar’da görüşmek dileğiyle…

Kadir Temiz

Küresel Araştırmalar Merkezi