YUVARLAK MASA TOPLANTILARI
Hafıza ve Mekân: Sâmiha Ayverdi’nin “İbrahim Efendi Konağı”
Esra Almas
25 Ocak 2020 Cumartesi 13:00 Salon: ŞAKİR KOCABAŞ SALONU
“Toplum, Mekân, Estetik” program serisi Bilim ve Sanat Vakfı Sanat Araştırmaları Merkezi’nde devam ediyor. Serinin bu ayki konuğu İstanbul Şehir Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden Esra Almas* olacak. Osmanlı İstanbul’unda köşk ve konak hayatının modern Türk edebiyatındaki yansımalarına odaklanan serinin dördüncü oturumunda Almas ile Sâmiha Ayverdi’nin İbrahim Efendi Konağı adlı eserinde konak teması hakkında konuşacağız.
İstanbul’a dair anlatılar bütünü içerisinde yazar, mutasavvıf, ideolog Sâmiha Ayverdi'nin klasik edebiyat türlerine sığmayan anlatılarının ayrı bir yeri vardır.
Eski başkent, sadece minareli silueti ve Boğaziçi kıyıları ya da binaları ve topografyası ile değil, içinde barındırdığı yaşamlar ile bir bütün olarak Ayverdi’nin kaleminde, kendi sözleriyle “zerreleri, cüzleri, duyuş ve duyuruşlarının yekpare şiiri” ne dönüşür.
Sâmiha Ayverdi’nin yazınında şehir ve birey arasındaki çok katmanlı ilişkinin manzarası boğaz kıyıları ve Dersaadet ise, rüyaları, hayalleri barındıran da içinde yaşanan mekânlardır. Kolektif ve bireysel belleğin, şiir ve tarihin iç içe geçtiği metinlerde toplum ve devletin, aile ve mahallenin kesişme noktası olarak beliren bir yapı vardır: konak. Ayverdi’nin metinlerinde konaklar heybetli mimarilerinden ziyade bir asalet barikatı, yerine göre hükümet dairesi, ama en çok da kaybolmuş medeniyetin cisimleştiği ve gündelik hayatın ritimlerinin belirlendiği mekânlar olarak öne çıkar.
Ayverdi’nin özyaşamsal izler taşıyan İbrahim Efendi Konağı (1964) eserini temel alan bu konuşma, konaktaki gündelik hayatın sesleri, mekânları, adetleri ve pratikleri aracılığıyla Sâmiha Ayverdi’nin yazılarındaki mekân algısını ve bu vesileyle de aidiyet, hasret, hafıza, yuva ve daüssıla kavramlarını tekrar değerlendirmeyi amaçlar.
* Lisans eğitimini Boğaziçi Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünde, lisansüstü çalışmalarını Auckland Üniversitesi’nde Karşılaştırmalı Edebiyat alanında, doktora çalışmalarını da Amsterdam Üniversitesi Kültürel Analiz Okulu’nda (ASCA) "Orhan Pamuk’un Edebi Sermayesi olarak İstanbul" konulu teziyle tamamladı. 2006-2011 senelerinde Amsterdam Üniversitesi Edebiyat Çalışmaları ve Kültürel Analiz bölümlerinde ders verdi. Doktora sonrası misafir araştırmacı olarak UPenn’de bulundu. PEN Uluslararası Yazarlar Birliği, Amsterdam Üniversitesi Şehir Çalışmaları ve çeşitli uluslararası kuruluşlar için çevirmen, moderatör, konferans düzenleyicisi ve oturum başkanı olarak görev aldı. İstanbul imgeleri, otobiyografi, melankoli, tasavvuf, göç, kültürel kimlik, roman ve mekân ilişkisi üzerine ulusal ve uluslararası mecralarda yayımlanmış çalışmaları bulunmaktadır.
İLGİLİ YUVARLAKMASALAR
- Kültürel, Dinî ve Mimarî Etkileşim; Cumhuriyet’ten Günümüze Cami Mimarîsinin Değişim ve Gelişim Süreci
- Türkiye'de Mimarlık Düşüncesi
- Türkiye'de Estetik
- Türk Romanında Yazar ve Başkalaşım
- İlk Dönem Türk Romanında Ahlak
- Orhan Pamuk’un Romanlarında Doğu-Batı Algısı
- Kant Felsefesinde Estetik Yargının Epistemolojik Boyutları
- Merleau-Ponty ve Estetik Dünyanın Logos'u
- Süleymaniye Camii Geometrik Desenleri ve Tekil Bir Uygulama
- Seyyar Masalcılar: Performans ve Söyleşi
- Şirin'in Düğünü
- Toplumsal Cinsiyete Dayalı “Yeni Osmanlı Müslüman Kadını” Söylemi
- Türk Romanı ve Siyaset
- Güvenlikleştirmenin Küresel Siyaset Yapımı Üzerindeki Etkileri: Sınıraşan Toplumsal Kampanyalar Örneği
- Avrupa'nın "Şimdi" ile Mücadelesi: Romantik Çağ Mimarlığında Zaman
- Osmanlı Mimarîsini Çalışmak
- PANEL: Türkiye’de Sanat Alanının Dönüşümü
- Mahalle-Yeni Bir Paradigma Mümkün mü?
- İslamcı Gençliğin Oluşumu: Akıncılar
- Vîlâyet-i Rûm’un inşası (15. Asırda Baniler-Vakıflar-Mimari Aktörler)
- Örencik Kır Evleri
- XIX. Yüzyıl Osmanlı Şehir Tarihi Yazımı: Hükümet Konakları Örneği
- Edebiyat ve Felsefenin Kavşağında Sinema
- Ev Üzerine Bir Triloji: Bademli - Hacımercan - Yedievler
- Edebiyatla Sinema Hiç Aşk Yaşamadılar, Edebiyat AY’da Sinema DÜNYA’da Kaldı
- Bir Osmanlı Şehrini Çalışmak 2
- Firma Nasıl Var Olur? Tanpınar'ın Saatleri Ayarlama Enstitüsü Üzerinden Kurumların Ortaya Çıkışı Üzerine Bir İnceleme
- Bir Tasarım ve İnşa Öyküsü: Dr. Hikmet Bey Evi
- Afyon’da Bir Ahşap Yapı Kooperatifi
- Türk Sekülerleşmesi İncelemelerinde Paradigma Değişimine Doğru
- Turgut Cansever Atölyesi
- Kapalı İktisat Açık Metin
- Sanayileşme ve Şehir Gelişimi (1850-2000): Tarihsel Kaynaklar ve Yeni Yöntemler
- Osmanlı Şehirleri Atlası: Şehirler İçin Yeni Tanımlamalar
- Klasik Dönem Osmanlı Mimarisinde Geometrik Desenler
- Modernizm ve Ev
- Amerikan ve Türk Sinemalarındaki Ödüllü Roman Uyarlamalarına Genel Bir Bakış
- 18. Yüzyıldan Bu Yana İstanbul’da Modern Ailenin ve Evin Doğuşu
- Tanpınar ve Râ’nın Üçüncü Gözü
- Şehir ve Mahalle: Osmanlı Trabzon'unda "Keşf-i Kadîm"
- Bir Mahalle Kurgusu: İznik TOKİ Evleri
- Mamure'ye Bakmak İmarı Görmek: Bir Osmanlı Mahallesinin Teşekkülü ve Tekâmülü
- Aslında Ev: Kahramanmaraş'ta Kerpiç Bir Ev
- Kültürel Miras Yönetimi’nde Paydaş İşbirliği Pratiklerini Anlamak: Maritime Greenwich Örneği
- Modernite Eleştirisinden Beden-Zihin Problemine: Lukács'ın Görünmez Mirası
- Beşir Fuat'ın Victor Hugo ve Voltaire Biyografilerinde Özne, Edebiyat Eleştirisi ve Yazınsal Uzlaşım
- Doğu Karadeniz'de Ev ve Yeni Bir Deneme: Yaşar Evi
- Osmanlı Toplumunda Kültürel Üretim Mekânları
- "İkinci" Evden "Birinci" Eve: Yahşibey Evleri ve Diğer Altı Ev
- Kiralık Konak: Kapitalizm Yükselirken Konakların Çöküşü
- Eski Köye Yeni Roman
- Fatih'te İki Evin Hikâyesi
- ABD'de Ahşap Evin 200 Yıllık Öyküsü
- Yaralı Erkeklikler: 12 Mart Romanlarında Yalnızlık, Yabancılaşma ve Öfke
- Şairin Köşkü: Aşiyan
- Geç Kalan Ev
- Fizik ve Biyoloji Bilimlerinden Toplumsal Dünyaya Bakmak
- Dostoyevski’nin Eserlerinde Kötülük Problemi
- Bir Romanı Tarihselleştirmek: Edebi Bir Olay Olarak Kürk Mantolu Modanna
- İktidar Teleolojisi: İbn Haldun'un Toplum ve Siyaset Teorisinde Asabiyet
- Arada Bir Ev: Çoker Evi
- Eric Broug ile Söyleşi: İslam Sanatında Geometrik Desenler
- Osmanlı Medreseleri ve Avrupa Üniversiteleri (1450-1600)
- Kahve Beğenisi Geliştirmek: İstanbul’daki Nitelikli Kahve Evleri
- Bir Göynük Evi Tarihi: Dört Nesil İki Mimar
- Yerellik Bağlamında Bir Ürgüp Deneyimi
- Mucizenin Etik Uğrağı: 15 Temmuz Sonrası Din, Toplum ve Planaryal Özne Üzerine Düşünceler
- İktidar Teleolojisi İbn Haldûn’un Toplum ve Siyaset Teorisinde Asabiyet
- Roman Diliyle Emperyalizm
- İstanbul'da Futbolun Mekânsal Tarihi: Mesireden Halı Sahaya Şehirde Futbolun Mekânı (1880-2019)
- Eski Mahalle & Yeni Kullanıcılar: Çengelköy'de Muhafazakar Kadınlar için Üçüncü Mekan Üretimi
- Suriyeli Mültecilerin Karar-almalarındaki Risk Tutumları ve Akrabalık Ağları
- Toplumsal Hareketler ve Sosyal Medya: Twitter Datası Kullanılarak 2013 Gezi Hareketinin Konu Modellemesi ile Çalışma
- Ulema ve Arap Baharı: Entelektüellerin Siyasetinin Karşılaştırmalı Sosyolojisi
- İstanbul-Göksü ve Çevresinin Tarihi Coğrafyası ve Mekânsal Değişimi (1394-1877)
- Mesleğin Dönüşümü: Hekimler ve Avukatlar
- Beraber: Türkiye'nin Edebiyat Alanlarının Sekülerleşmesi ve Batı'nın Özgürlük Vaadi
- Temsil Krizi: Türk Romanında Örtülü Kadının Edebi Kimliği
- Posthüman: Şehir ve Beden
- Geç Osmanlı Dönemi Romanlarında Şair ve Şiir
- Fas'ta İslam Mimarisi: Kuruluşundan Sa'dîler'in Sonuna Kadar
- Türk Romanında Başlangıçlar ve Sonlar
- Karahanlı Devri Mimarisi ve Bezemeleri
- Network Toplumunda Kent
- Türkiye’de Gerçek Olamayan Muhafazakârlığın Kimlik Sorunu
- Edebiyatı Okuma Biçimleri 1: Romanın Sosyolojisi
- Şaman ve Tengri: Bir "Bozkır Tarih Yazımı" Eleştirisi
- Huzursuz Modernite
2024 Güz Programı
Vakıf faaliyetlerinin en gelenekseli olan seminerler, her yıl güz ve bahar dönemlerinde gerçekleşiyor.
DETAYLI BİLGİ